In geval van een huidreactie of systemische reactie op een insect:

1. Dermatologisch onderzoek en een nauwkeurige anamnese dienen te achterhalen om welk type reactie het ging (toxisch of allergisch) en of er een andere dermatologische verklaring voor de klachten kan zijn.
2. Het is van belang voor een juiste voorlichting om anamnestisch te achterhalen om welk soort insect het ging.

Helaas bestaat voor de meeste insecten geen specifiek laboratoriumonderzoek om hiermee het veroorzakende insect nader te identificeren.

•	stekende insecten
	- Hymenoptera (vliesvleugeligen: wespen, bijen, hommels, mieren).
•	bijtende insecten
	- Diptera (tweevleugeligen: muggen en steekvliegen), Heteroptera (luizen), Siphonaptera (vlooien) en teken) en rupsen.
•	luizen (Anoplura) Van de ongeveer 400 bekende luizensoorten zijn er maar drie obligaat parasitair voor de mens: de schaamluis (Phthirus pubis), de hoofdluis (Pediculus humanus capitis) en de kleerluis (Pediculus humanus corporis). Terwijl alle vlooien zich met bloed voeden zijn er maar enkele luizen (nl de hoofdluis en de schaamluis) die dat doen.
•	wantsen Wantsen eten meestal plantensap, de bedwants (=wandluis) zuigt echter bloed. In zoet water kunnen de zwemwants, de rugzwemmer (=bootsmannetje), de waterschorpioen en de staafwants een pijnlijke beet opleveren.
•	libellen bijten of steken geen mensen.
•	rupsen Slechts enkele soorten rupsen, o.a. de eikenprocessierups (Thaumatopoeida) en bastaardsatijnvlinder (Euproctis chrysorrhoea), dragen irriterende brandharen; sommige rupsen hebben stugge scherpe stekels.
•	steekvliegen De steekvlieg (vooral rond boerderijen met vee), de regendaas (Chrysosoma, vooral in schaduwrijke omgeving van water) en de gouddaas (Chrysops) behoren samen met de muggen tot de groep tweevleugeligen. Ze veroorzaken zeer pijnlijke steken met lang nabloedende wondjes vaak met een fors jeukende zwelling.
•	mijten Mijten behoren (evenals teken trouwens) niet tot de insecten. Ze hebben 4 paar poten en behoren daardoor met de schorpioen tot de familie van de spinnen. Alleen dieren met 3 paar poten zoals insecten behoren tot de klasse Insecta.Een voorbeeld van een aandoening door mijten is schurft (schurftmijt), maar ook beten van de oogstmijt (trombidiosis of trombiculiasis). Trombidiosis is een van juli tot begin oktober voorkomende zeer heftig jeukende huidaandoening met rode bulten aan de randen van de kleding en daar waar deze strak zit. De jeuk blijft vaak langer dan een week. Er is een gelijkenis met muggebeten, maar muggen zijn er niet de oorzaak van. Bij ongeveer 20% van de mensen ontwikkelt zich een prurigo-beeld met ernstige jeuk. De huidaandoening wordt veroorzaakt door steken van de larven van de oogstmijt (= herfstmijt = grasluis = Neotrombicula autumnalis). De larven zijn een kwart millimeter groot en leven op klei- en leemgronden in ons land: Limburg, Midden Nederland, Zeeland en Groningen. De oogstmijten zitten in kluitjes op het uiteinde van grassprietjes op een passende gastheer te wachten wachten om hun levenscyclus te kunnen afronden. Gastheren zijn muizen, mollen en vogels, maar ook de mens. Ze verspreiden zich over de huid en zuigen weefselvocht op, vooral op plaatsen waar de kleding strak zit (hals, broek- en b.h.-rand, oksel etc). Door krabben verwijder je direct de mijten, wat de diagnose bemoeilijkt. Onderkent men het risico, dan is bescherming goed mogelijk. Helaas is zelfs voor veel medici het beeld onbekend zodat goede adviezen achterwege blijven.
•	cercariën: Zie onder swimmers itch

Auteur(s):
dr. M.M.H. Meinardi. Dermatoloog, Maurits kliniek, Den Haag.