De bekostinging van de zorg is steeds ingewikkelder geworden. Vroeger was het eenvoudig, er was een vaste tarievenlijst voor alle verrichtingen en consulten. Toen jaren geleden geprobeerd is om marktwerking in de zorg te introduceren is het concept DBC (Diagnose Behandel Combinatie) bedacht, een combinatie van diagnose en behandelingen, waaraan een tarief kon worden gehangen. Zorgverzekeraars en zorgaanbieders konden onderhandelen over de prijs van een DBC. Voor dit systeem werd ook de zogenaamde typeringslijst ontwikkeld, een lijst van circa 30 dermatologische diagnosegroepen (zie DBC codes dermatologie). Later is het concept DOT (DBC op weg naar transparantie) bedacht, waardoor de zaken helaas niet transparanter zijn geworden. Wat vroeger verrichtingen heette heet nu zorgactiviteit. De Nederlandse zorgautoriteit (NZA) publiceert jaarlijks een grote tabel met daarin alle zorgactiviteiten van alle specialismen. Dit zijn er duizenden; zie het voorbeeld (excel sheet). De meest recente versie is te vinden op de website van de Nederlandse Zorgautoriteit met het trefwoord zorgactiviteitentabel. Binnen de dermatologie worden circa 130 zorgactiviteiten gebruikt (zie tabel zorgactiviteiten dermatologie (excel sheet) of de webpagina met de lijst van meest voorkomende zorgactiviteiten dermatologie). Er is ook een versie van de dermatologische verrichtingenlijst met een toelichting van de NVDV waarin wordt uitgelegd wat wordt verstaan onder bijvoorbeeld een grote of complexe excisie.

Zorgactiviteit	Zorgactiviteit omschrijving (voorbeeld, voor complete tabel klik hier)
038911	Operatieve verwijdering van gezwellen uitgaande van cutis, subcutis en/of onderhuids vet- en bindweefsel of verwijderen corpora aliena of inwendige metalen hechtingen e.d. dmv excisie.
038912	Operatieve verwijdering van gezwellen, corpora aliena en dergelijke, uitgaande van of zich bevindende in dieper liggende structuren dan in code 038911 is omschreven.
038916	Operatie van groot en gecompliceerde gezwel, excl. Mohs chirurgie.

De zorgactiviteit is onderdeel van een zorgproduct. Een zorgproduct kan bijvoorbeeld bestaan uit een consult bij de dermatoloog, een zorgactiviteit zoals 38911, en nog een consult om de hechtingen te verwijderen en de uitslag te bespreken. Al die gebeurtenissen (2 bezoeken en een behandeling) worden door de software van het ziekenhuis automatisch aangeboden aan een softwarepakket van de zorgverzekeraars dat 'de grouper' wordt genoemd. Dit is een hele grote beslisboom met allemaal zijpaden. Zie zorgproducten.nza.nl. De gebeurtenissen worden er in gestopt en er rolt een zorgproductcode uit, een nummer dat correspondeert met een bepaald zorgproduct. De diagnosegroep, het aantal bezoeken, het aantal verrichtingen en de aard van de verrichtingen bepaalt het uiteindelijke zorgproduct en daarmee het tarief. Over dit tarief wordt vervolgens ook nog onderhandeld tussen zorgverzekeraar en ziekenhuis, dus het blijft ondoorzichtig wat een behandeling precies kost.

De zorgactiviteit 38911 is bijvoorbeeld onderdeel van zorgproduct 029499021 met declaratienummer 15A264. Op websites van ziekenhuizen is soms te vinden wat de prijs is van dit zorgproduct. Meestal worden door de ziekenhuizen de passantenprijzen genoemd, en die kloppen niet helemaal. Passantenprijzen zijn de prijzen die een ziekenhuis maximaal in rekening brengt (zie als voorbeeld de passantenprijslijst van het AMC). Buitenlandse toeristen en patiënten met een zorgverzekeraar die geen contract heeft met het ziekenhuis betalen deze prijs. De echte prijs wordt bepaald in de onderhandeling tussen ziekenhuis en zorgverzekeraars. Het is dus nog steeds onmogelijk om precies op te zoeken wat een behandeling kost, want het hangt ook af van welke zorgverzekeraar de patiënt heeft. Inmiddels wordt het systeem niet meer gebruikt zoals het bedoeld was, de grote ziekenhuizen werken weer met vaste budgetten die zijn afgesproken met zorgverzekeraars en overheid.

Documenten:
NZA zorgactiviteitenlijst (PDF)
Lijst met verkorte omschrijving zorgactiviteiten en AMC codenummers (PDF)
Tabel met verrichtingencodes dermatologie + toelichting van de NVDV voor gebruik hogere codes bij tumoren in het gelaat en grote en complexe tumoren (PDF)
Diagnoselijst met ICD10 code en vertaling naar DBC code (PDF)
DBC codes dermatologie, typeringslijst (PDF)

Websites:
www.puc.overheid.nl/nza/ downloaden van documenten
www.opendisdata.nl/msz/zorgactiviteit opzoeken van zorgactiviteiten.
www.zorgproducten.nza.nl de zorgproductenviewer.

Zie voor voorbeelden de onderstaande screenshots:







Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.