ALLERGIE VOOR HUISDIEREN |
|
INLEIDING
Heeft uw kind altijd een
verstopte neus na een bezoek aan de
kinderboerderij? Gaan uw ogen snel tranen
wanneer u vrienden bezoekt die katten of honden
bezitten? Vermoedelijk is hier dan sprake van
een allergie voor zoogdieren of vogels.
ALLERGIE
Normaal zorgt ons
afweersysteem ervoor dat lichaamsvreemde en
mogelijk ziekteverwekkende organismen die ons
lichaam binnendringen (bijvoorbeeld bacteriën en
virussen), worden opgeruimd. In het geval van
een allergie is het afweersysteem ontregeld. Het
lichaam reageert overgevoelig op doorgaans
onschadelijke stoffen (allergenen genoemd) van
uiteenlopende aard. Bij allergie voor zoogdieren
en vogels reageert het lichaam op stoffen die
aan huidschilfers, haren of veren van deze
dieren kleven. Haren en veren zijn uitgroeiingen
van de huid (epitheel). De stoffen die de
allergische reactie veroorzaken, worden daarom
wel epithelia genoemd. Er zitten ook allergenen
in het speeksel en de urine van de huisdieren.
Van de allergieën voor epithelia komen katten- en
honden-allergie het meest voor. In Nederland zijn
er maar liefst 1,35 miljoen katten en 1,85
miljoen honden. De kat geeft de krachtigste
allergenen. Ook worden allergieën voor paard,
koe, cavia en konijn gesignaleerd. Een
allergische reactie op vogels wordt het meest
gezien bij de duif, de kanarie, de papegaai en
de parkiet.
KATTEN- EN
HONDEN-ALLERGIE
Huidschilfers en haren
van katten en honden zijn doorgaans niet
schadelijk. De klachten ontstaan pas indien een
patiënt hierop allergisch reageert. Net als bij
hooikoorts en huisstofmijtallergie spreken we
van inhalatie-allergie. Dit betekent dat er een
allergische reactie ontstaat als gevolg van
inademing van bepaalde stoffen. De lucht die
binnenshuis wordt ingeademd, bevat allerlei
microscopisch kleine deeltjes. Indien er in een
huis honden of katten wonen, bevat de ingeademde
lucht ook de allergenen die afkomstig zijn van
de huid van deze dieren. De allergenen van de
verschillende kattenrassen zijn hetzelfde. Ook
die van de verschillende hondenrassen komen
overeen. In tegenstelling tot hooikoorts is
huisdierallergie niet seizoensgebonden maar komt
het hele jaar voor. De arts stelt een allergie
voor katten of honden vast aan de hand van het
klachten patroon van de patiënt in combinatie
met een huidtest en bloedonderzoek.
KLACHTEN BIJ KATTEN- EN HONDEN-ALLERGIE
De klachten bij katten- en honden-allergie doen
zich vooral voor inde slijmvliezen van de ogen,
de neus en luchtwegen. Ze bestaan onder meer uit
een loopneus, niesbuien, een verstopte neus,
jeukende en tranende ogen, roodheid en zwelling
van de huid, hoesten en benauwdheid met piepende
ademhaling. Als algemene bijkomende
verschijnselen kunnen moeheid, hoofdpijn en
lusteloosheid optreden. De klachten treden
meestal binnen een half uur op nadat de patiënt
met de allergenen in aanraking is gekomen. Dit
noemen we de vroege reactie. Soms kan het 6-24
uur duren voordat het lichaam allergisch
reageert - de zogenaamde late reactie.
WAT GEBEURT ER BIJ EEN ALLERGIE-AANVAL ?
Wanneer de allergenen worden ingeademd, ontstaan
de eerste verschijnselen van een allergische
reactie in de slijmvliezen van onder andere de
neus en de logen. Door deze reactie wordt de
gevoeligheid voor de allergenen op en duur
steeds erger. Het gevolg is dat de perioden met
neus- en oogklachten en astmatische aanvallen
vaker en in heviger mate kunnen voorkomen. In de
loop der jaren kunnen de neus- en oogklachten
als gevolg van katten- en honden-allergie zich
uitbreiden tot de logen waardoor (allergisch)
astma kan ontstaan. Gezien de ernst van astma
zal de behandeling van een allergie voor
zoogdieren en vogels er dus op richt moeten zijn
om de ontwikkeling van allergisch astma te
voorkomen.
SANEREN
Saneren
betekent letterlijk "gezond maken" ofwel
"schoonmaken". De allergische klachten als
gevolg van huisdierallergie zullen verdwijnen
als een patiënt niet meer in aanraking komt met
de allergenen. De beste oplossing is dan ook om
de betreffende huisdieren uit de woonomgeving te
verwijderen. Indien de dieren uit de woning,
school of werkplek worden weggehaald, zullen de
klachten niet onmiddellijk verdwijnen. Uit
onderzoek is gebleken dat er jaren na
verwijdering van een kat uit een huis nog steeds
katten-allergenen in de kamers worden
aangetroffen. Het verwijderen van huisdieren zal
niet altijd even gemakkelijk zijn. De emotionele
band tussen mens en dier mag niet worden
onderschat, zeker niet in het geval van
kinderen. Indien de dieren voor het beroep
(paard, koe) of als hobby (kat, hond, duif,
kanarie) worden gehouden, kan verwijdering ook
te ingrijpend zijn. Indien wordt besloten om de
dieren niet van de leefplek te verwijderen, kan
een combinatie van de volgende maatregelen de
kans op een allergische reactie verminderen.
Zorg voor een gladde vloerbedekking in de
slaap- en woonkamer (bijvoorbeeld parket,
linoleum of plavuizen). Dit is gemakkelijk
schoon te houden. Vervang gestoffeerd meubilair
door leren of kunststof meubels, met name in de
slaapkamer. Neem meubels en vloeren regelmatig
met een vochtige doek af. Stofzuig iedere dag
met een stofzuiger met zo mogelijk een
ingebouwde allergeenfilter. Houd de huisdieren
in een kooi, ren of stal buiten het woonhuis.
Laat de huisdieren niet in het woonhuis, zeker
niet gedurende de rui (haren en veren bevatten
de allergenen) en laat ze absoluut nooit op bed
liggen.
Zelfs wanneer een kat slechts
één keer op een hoofdkussen heeft geslapen,
blijven er al veel allergenen in achter. Als de
allergische patiënt op datzelfde kussen slaapt,
dan bevinden deze allergenen zich vlakbij de
neus en de mond waardoor zij het lichaam
binnendringen. Aangezien de mens ongeveer een
derde van de dag op de slaapkamer doorbrengt en
de duur van blootstelling aan allergenen daar
dus lang is, is sanering van deze kamer en het
bed erg belangrijk. Helaas is saneren niet zo
eenvoudig als het op het eerste gezicht lijkt.
Het is dan ook verstandig om pas na overleg met
een arts of een deskundige wijkverpleegkundige
daadwerkelijk veranderingen in de inrichting van
de woning aan te brengen.
BEHANDELING VAN ALLERGIE VOOR HUISDIEREN
Een allergie voor huisdieren kan worden
behandeld met medicijnen of een injectiekuur
(hyposensibilitiekuur).
Medicijnen De
medicijnen tegen huisdierallergie zijn er in
verschillende vormen zoals tabletten,
neus-sprays, inhalatoren of oogdruppels. Deze
middelen kunnen de allergische klachten, zoals
een loopneus, onderdrukken maar genezen de
allergie niet. Veel van de medicijnen tegen
huisdierallergie moeten jarenlang (zolang er
klachten zijn) worden gebruikt.
Hyposensibilisatiekuur Indien kat, hond of
paard niet kunnen worden verwijderd of vermeden
(bijvoorbeeld beroepsmatig, zoals in het geval
van een wijkverpleegkundige), kan met een
hyposensibilisatiekuur de oorzaak van de
allergie worden aangepakt. Hyposensibilisatie is
een injectiekuur waarbij de patiënt een kleine,
oplopende concentratie huisdierallergenen krijgt
toegediend. Het lichaam zal vervolgens
"beschermende antistoffen" gaan aanmaken en meer
allergeen verdragen. Als gevolg hiervan zal het
afweersysteem van het lichaam op den duur minder
heftig of zelfs helemaal niet meer reageren op
huisdieren. Bij hyposensibilisatie zullen de
klachten reeds in de loop van de behandeling
afnemen. Om een blijvend effect te verkrijgen,
is het echter belangrijk om zoveel mogelijk te
streven naar een voortzetten van de behandeling
gedurende tenminste drie jaar, hoewel hiervan in
individuele gevallen kan worden afgeweken. Als
na deze periode wordt gestopt met de
hyposensibilisatiekuur, dan is de patiënt in de
meeste gevallen vrij van zijn allergieklachten
of zijn verschijnselen aanzienlijk verminderd.
|