|
DAPSON |
 |
WERKINGSMECHANISME
Dapson is een antibioticum dat o.a. bij lepra
wordt gebruikt, samen met andere antibiotica
(rifampicine en clofazimine). Daarnaast heeft
dapson ook een ontstekingsremmende werking bij
een aantal ziekten die niet door bacteriën
worden veroorzaakt, zoals de huidziekte
dermatitis herpetiformis (de ziekte van
Dühring). Dapson is voor deze twee ziekten
(lepra en de blaarziekte dermatitis
herpetiformis) geregistreerd, maar wordt ook
voor andere aandoeningen voorgeschreven.
DOSERING
Bij lepra is de dosering voor volwassenen 100 mg
per dag. Het vormt onderdeel van de triple
therapie bij lepra: 100 mg dapson per dag + 50
mg clofazimine per dag en 600 mg rifampicine +
300 mg clofazimine 1 x per maand.
Bij
dermatitis herpetiformis is de dosering sterk
wisselend. Meestal wordt begonnen met 50-100 mg
per dag, daarna wordt de dosering aangepast op
geleide van het effect.
Voor kinderen
moet de dosis worden aangepast aan het
lichaamsgewicht.
DOSERINGSVORMEN
Dapson (diafenylsulfon) is beschikbaar als
tablet van 100 mg (deelbaar).
Het is alleen
op doktersrecept verkrijgbaar en wordt volledig
vergoed.
HOE MOET DAPSON WORDEN
INGENOMEN ?
De tabletten innemen met
water. Achter op de tong leggen en met een half
glas water doorslikken. Soms is een hele lage
dosering nodig, b.v. 25 mg per dag. Dan kan de
tablet in vieren worden gebroken. Een andere
mogelijkheid is om de dag een halve tablet (50
mg) in te nemen. Bij hogere doseringen, b.v. 200
mg per dag, de dagdosis verdelen over 2 giften
(b.v. 's ochtends 100 mg en 's avonds 100 mg).
WANNEER NIET GEBRUIKEN ?
(contra-indicaties)
- bij
overgevoeligheid voor dapson
- bij ernstige
bloedarmoede (anemie)
- bij een ernstig
tekort aan het enzym G6PD (een aangeboren
afwijking)
- bij acute porfyrie (een
stofwisselingsstoornis waarbij de aanmaak en
afbraak van rode bloedkleurstof
abnormaal verloopt)
WEES EXTRA
VOORZICHTIG MET DAPSON:
- bij een licht
tot matig tekort aan het enzym G6PD (een
aangeboren afwijking)
- bij hart- en
longziekten
- bij nierfunctiestoornissen of
leverfunctiestoornissen
WAT ZIJN DE
MOGELIJKE BIJWERKINGEN ?
-
misselijkheid, braken, maag- en buikklachten,
gebrek aan eetlust
- allergische reacties,
jeuk, koorts (allergische reacties beginnen
meestal na 3-6 weken)
- huidreacties (diverse
reacties waaronder Stevens-Johnson syndroom,
toxische epidermale necrolyse, dapson
hypersensitivity
syndroom, DRESS)
-
zonlichtovergevoeligheid
- hoofdpijn
-
slapeloosheid, verwardheid, duizeligheid
-
wazig zien, oorsuizen
- versnelde hartslag
- onvruchtbaarheid bij mannen
- bloedarmoede,
bloedafbraak, geelzucht
- te kort aan witte
bloedcellen
- schade aan de nieren of lever
- schade aan zenuwen (gestoorde tastzin) of
spieren (spierzwakte)
- nervositeit,
somberheid, denkstoornissen, wanen
Bloedarmoede en bloedafbraak treden vooral op bij
personen die een bepaald enzym (G6PD-enzym)
missen. Dit komt familiair en bij bepaalde
rassen voor. Voor het starten kan door middel
van bloed onderzoek worden bepaald of er G6PD
tekort is. Bij tekort aan dit enzym moet men
voorzichtig zijn met het gebruik van dapson, en
goed het Hb (hemoglobine) gehalte in de gaten
houden. De eerste symptomen van bloedarmoede
zijn vermoeidheid en bleekheid, of geel zien
(door afbraak van hemoglobine).
OVERDOSERING
Bij inname van teveel
dapson direct contact opnemen met uw behandelend
arts. Er kunnen klachten ontstaan zoals een
blauwe verkleuring van de huid en slijmvliezen,
benauwdheid, misselijkheid en braken, geelzucht,
zenuwstoornissen, ernstige bloedarmoede en ander
bloedbeeldafwijkingen, verminderde werking van
de nieren, en bewustzijnsverlies (coma).
Tabletten buiten bereik van kinderen houden (dit
geldt altijd bij medicijnen).
WAT
MOET IK DOEN ALS IK EEN DOSIS VERGETEN BEN ?
Als u 100 mg per dag slikt en u bent
gisteren vergeten de tablet in te nemen: neem
vandaag 100 mg, eventueel op een vroeger
tijdstip, maar ga geen dubbele dosis nemen (niet
tabletten 'inhalen').
WISSELWERKING
(INTERACTIES) MET ANDERE MEDICIJNEN
Een
wisselwerking of interactie wil zeggen dat
geneesmiddelen bij gelijktijdig gebruik elkaars
werking of bijwerkingen kunnen beïnvloeden. Dat
betekent niet dat gelijktijdig gebruik altijd
verboden is, er moet bij het voorschreven alleen
rekening gehouden worden met deze
wisselwerkingen. De volgende geneesmiddelen
kunnen een wisselwerking hebben met Dapson:
-
rifampicine
- pyrimethamine
-
para-aminobenzoëzuur
- geactiveerde kool
-
foliumzuur-antagonisten
- probenecide
Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande
wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan
contact op met uw apotheker of arts. Zorg er
verder voor dat uw arts precies op de hoogte is
van de andere geneesmiddelen die u gebruikt,
geef wijzigingen door, en neem als u een arts
bezoekt altijd een lijstje mee van de
geneesmiddelen die u gebruikt. De apotheker let
ook op interacties, als u een vaste apotheek
heeft dan staan alle geneesmiddelen die u
gebruikt in het computersysteem, en dat systeem
geeft automatisch een melding als er
geneesmiddelen worden voorgeschreven die niet
samen kunnen. De apotheker neemt bij zo'n
melding contact op met de voorschrijvend arts en
in een gezamenlijk overleg kan dan worden
besloten om de medicatie aan te passen, of het
risico van de wisselwerking te accepteren.
AUTORIJDEN, WERK EN SPORT
Dit
medicijn kan -in zeldzame gevallen- als
mogelijke bijwerking gezichtsstoornissen (wazig
zien) veroorzaken en zo een negatieve invloed op
het reactie- en concentratievermogen hebben.
Hiervan kunnen allerlei dagelijkse activiteiten,
zoals bezigheden in en rond het huis, deelname
aan het verkeer en het bedienen of besturen van
machines, ernstige hinder ondervinden.
ZWANGERSCHAP EN BORSTVOEDING
Zwangerschap: er zijn onvoldoende gegevens
bekend over dit medicijn om de eventuele
schadelijkheid bij zwangerschap goed te kunnen
beoordelen. Daarom dit medicijn tijdens de
zwangerschap uitsluitend gebruiken na overleg
met uw arts (in bijzondere omstandigheden, als
er geen goede alternatieven zijn, wordt het soms
toch tijdens zwangerschap voorgeschreven).
Borstvoeding: de werkzame stof gaat over in de
moedermelk. Hierdoor kan bij de zuigeling een
bepaalde vorm van bloedarmoede (hemolytische
anemie) ontstaan. Daarom mag u tijdens gebruik
van dit medicijn geen borstvoeding geven.
HOE TE BEWAREN ?
Dapson tabletten
bewaren in de verpakking bij kamertemperatuur. Kleine kinderen denken vaak dat medicijnen
eetbaar, drinkbaar of snoepgoed zijn. Bewaar
medicijnen daarom altijd buiten bereik van
kleine kinderen! De meeste medicijnen zijn in de
originele verpakking goed houdbaar bij
kamertemperatuur. Bewaar medicijnen niet in een
warme en/of vochtige omgeving , zoals een
douchecel of badkamer.
De uiterste
gebruiksdatum van een medicijn staat vermeld op
de verpakking.
Overtollige medicijnen
niet bewaren, aan anderen geven of in vuilnisbak
of toilet gooien. U kunt ze het beste
terugbrengen naar de apotheek.
STOPPEN MET DAPSON
Bijwerkingen kunnen
een reden zijn om te stoppen. Stop echter niet
zomaar, maar neem contact op met uw arts.
Misschien is het mogelijk de bijwerkingen binnen
redelijke grenzen te houden door de dosis te
verlagen. Raadpleeg uw arts ook als u te veel
last heeft van één van de bovengenoemde
bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen
ervaart waar u zich zorgen over maakt.
Als het echt nodig is om te stoppen, mag Dapson
in één keer gestopt worden.
|
