|
VAATLIJDEN |
 |
INLEIDING
Hier vindt u een globaal
overzicht van de klachten en de behandeling van
het perifeer arterieel vaatlijden. Het is goed u
te realiseren dat bij het vaststellen van een
aandoening de situatie voor iedereen weer anders
kan zijn.
WAT IS ER AAN DE HAND ?
Er is bij u een afwijking in één van de
slagaderen vastgesteld. Deze afwijking is het
gevolg van de afzetting van vet in de wand van
de slagader en van verkalking van de wand van de
slagader. Dit proces noemen we arteriosclerose
(slagaderverkalking). Bij het ontstaan van
arteriosclerose zijn de volgende factoren
belangrijk: roken, hoge bloeddruk, suikerziekte,
overgewicht en een te hoog vetgehalte
(cholesterol) in het bloed.
Meestal leidt
arteriosclerose tot vernauwing of zelfs totale
afsluiting van de slagader. Het kan echter ook
een verzwakking van de wand van de slagader
veroorzaken, die dan ten gevolge van de (hoge)
bloeddruk te wijd wordt (aneurysmavorming).
Hieronder worden beide mogelijkheden besproken.
VERNAUWING OF AFSLUITING VAN EEN
SLAGADER
Vernauwing of afsluiting van
een slagader heeft tot gevolg dat er minder
bloed door kan stromen en dat de weefsels die
van dat bloedvat afhankelijk zijn, te weinig
bloed (dus zuurstof) krijgen. Het gevolg daarvan
kan zijn dat u, als het een slagader naar uw
been betreft, na een klein stukje lopen pijn
krijgt in de kuit. Na korte tijd rusten
verdwijnt de pijn en kunt u weer een stukje
lopen (etalagebenen). Het kan zelfs zo zijn dat
er maar heel weinig bloed naar uw been stroomt,
zo weinig dat u helemaal niet meer kunt lopen en
in rust zelfs al pijn heeft. Wanneer het de
halsslagader betreft, kunt u bijvoorbeeld
spraakstoornissen, blindheid of verlammingen
krijgen die van voorbijgaande aard of zelfs
blijvend kunnen zijn.
Afhankelijk van de
ernst van de situatie en welke slagader het
betreft, zijn er enkele mogelijkheden:
- De
conservatieve behandeling
- Dotteren
- De
operatieve behandeling
De
conservatieve behandeling
Wanneer de
vernauwing niet van ernstige aard is of wanneer
er zich vele nieuwe bloedvaatjes hebben gevormd
is het vaak zeer goed mogelijk om door training
en eventueel het gebruik van bloedverdunnende
medicijnen de situatie aanzienlijk te
verbeteren.
Dotteren
Soms
is de vernauwing van dien aard dat er bekeken
moet worden of het met behulp van een
ballonnetje mogelijk is het bloedvat ter plaatse
van de vernauwing als het ware op te rekken
waardoor het bloedvat weer beter doorgankelijk
wordt. Deze procedure wordt in ons land, naar de
uitvinder ervan, 'dotteren' genoemd. Het is een
weinig belastende ingreep, die soms poliklinisch
kan worden verricht. De methode kent gelukkig
slechts zelden ernstige complicaties, hoewel
bloedingen kunnen voorkomen op de insteekplaats.
Uiteraard is het mogelijk dat het niet lukt om
het vat op te rekken of dat de vernauwing na
betrekkelijk korte tijd toch weer opnieuw
ontstaat.
De operatieve behandeling
Er zijn verschillende operaties mogelijk,
zoals het schoonmaken van het vat ter plaatse
van de vernauwing of het langs chirurgische weg
wijder maken van de vernauwde plek. Deze
operatie vindt met name plaats bij een
vernauwing in de halsslagader. Bij de meeste
andere verstopte slagaderen wordt een omleiding
gemaakt waarbij een vaatprothese of een ader van
uzelf wordt gebruikt. De keuze van de operatie
is uiteraard van vele zaken afhankelijk. De
zwaarte van de operatie hangt natuurlijk samen
met de plaats in het lichaam waar de afsluiting
zit. Uw chirurg kan u hierover gedetailleerd
informeren. Na de operatie wordt u (afhankelijk
van de zwaarte ervan) kortdurend verpleegd op de
intensive care afdeling.
Mogelijke
complicaties
Geen enkele ingreep is vrij
van de kans op complicaties. Zo zijn er ook bij
deze operaties de normale risico's op
complicaties van een operatie, zoals
wondinfectie, bloeding, trombose en longembolie,
longontsteking, blaasontsteking of hartinfarct
optreden. Verder kunt u verwachten dat in het
gebied van het operatielitteken na de genezing
het normale gevoel zal zijn verdwenen.
Bij
operaties aan de slagader zijn er specifieke
complicaties mogelijk: een nabloeding of een
afsluiting van de vaatprothese of de gebruikte
ader. Bij het optreden van een dergelijke
complicatie moet vaak opnieuw geopereerd worden.
Uiteraard proberen wij de risico's zo klein
mogelijk te houden. Daarom wordt u voor de
operatie veelal door de internist, cardioloog of
longarts volledig onderzocht en worden vele
voorzorgsmaatregelen genomen.
HET
ANEURYSMA
Een aneurysma komt het meeste
voor in de lichaamsslagader (aorta) en begint
veelal een eindje onder de aftakking naar de
nieren en eindigt boven de splitsing naar het
linker- en rechterbeen. Soms is het zo dat
zijtakken van de aorta ook verwijd zijn.
Wanneer er een aneurysma van een slagader
gevonden wordt, dan is vaak een operatie nodig.
Dit komt omdat de verwijding een zwakke plek in
de wand van de slagader betekent, waarin een
scheur kan ontstaan met als gevolg een
levensbedreigende bloeding. Hoe groter het
aneurysma, des te groter het risico. Ook kan er,
doordat er een bloedstolsel of een stukje van de
wand van de slagader is losgeraakt, plotseling
een afsluiting optreden in een slagader verder
stroomafwaarts (embolie).
DE
OPERATIE
Bovengenoemde gevaren kunnen
worden voorkomen door een operatie, waarbij het
aneurysma door een vaatprothese wordt vervangen.
Bij een aneurysma van de aorta of één van haar
directe zijtakken is dit een zware operatie
waarvoor u al gauw tien dagen in het ziekenhuis
moet blijven. Na de operatie zult u veelal naar
de intensive care unit worden gebracht en soms
een nacht worden beademd.
Mogelijke
complicaties
Deze zijn in principe
dezelfde als die genoemd zijn bij de
vaatvernauwing alleen is de kans op overlijden
iets groter ten gevolge van de operatie. Bij
mannen kan het voorkomen dat na de operatie aan
de aorta de erectie gestoord is of dat, ondanks
een normale erectie, de zaadlozing wegblijft.
Dit kan tijdelijk zijn, maar is meestal blijvend
van aard.
WEER THUIS
Na
ontslag uit het ziekenhuis merkt u dat u snel
moe bent, zeker na een zware operatie. Dit duurt
vaak lang, soms een half jaar. Vaak zult u
medicijnen moeten blijven gebruiken om het bloed
dunner te houden. Het is verstandig om zo veel
mogelijk te voorkomen dat de arteriosclerose
sneller voortschrijdt dan normaal. Dit betekent
dat u zo gezond mogelijk moet leven, niet roken,
zorg voor voldoende lichaamsbeweging en voorkom
overgewicht.
Als u suikerziekte, een te hoge
bloeddruk of een te hoog cholesterolgehalte
hebt, dient dat alles goed onder controle te
zijn.
Na ontslag uit het ziekenhuis zult u
merken hoe zwaar de operatie is geweest. Het kan
lang duren voordat u weer helemaal de oude bent.
In het algemeen is het niet altijd nodig om
bloedverdunners te gebruiken. Een gezonde
levenswijze is heel belangrijk, dus: absoluut
niet roken, veel lichaamsbeweging, geen
overgewicht en een goed gereguleerde bloeddruk,
suikerziekte en cholesterolgehalte.
|
