Bij voorkeur gebruikt men in de zwangerschap, vooral in het eerste trimester,
zo min mogelijk geneesmiddelen en dus ook geen
antihistaminica. Van de
oudere, vaak sederende antihistaminica
is voldoende informatie bekend over veilig gebruik tijdens zwangerschap en lactatie.
Redelijk veilig (categorie A volgens het Zweedse classificatiesysteem, hetgeen
betekent dat vele vrouwen het gebruikt hebben zonder dat complicaties optraden)
zijn clemastine (Tavegyl), en hydroxyzine. Ook Phenergan (promethazine) heeft nooit schade veroorzaakt bij
gebruik in de zwangerschap, en kan in het eerste trimester veilig worden gegeven.
Hoge doseringen promethazine aan het eind van de zwangerschap worden ontraden
vanwege kans op extrapiramidale stoornissen bij de pasgeborene en neonatale
ademdepressie. Gebruik van promethazine tijdens borstvoeding wordt ontraden
i.v.m. kans op ademdepressie.
In de praktijk worden de oudere antihistaminica
echter nog maar weinig gebruikt vanwege de sederende eigenschappen. Van de
nieuwere niet-sederende antihistaminica is minder
bekend over gebruik tijdens de zwangerschap. Daarom zijn ze volgens de bijsluiters
meestal niet toegestaan. Inmiddels zijn ook loratadine (Claritine) en desloratadine
(Aerius) door een groeiend aantal zwangere vrouwen gebruikt zonder dat problemen
optraden, en worden beschouwd als veilig (categorie B1). Cetirizine (Zyrtec),
levocetirizine (Xyzal), en fexofenadine (Telfast) worden beschouwd als waarschijnlijk
veilig (categorie B2). Ook door
LAREB worden loratadine,
desloratadine, cetirizine en levocetirizine nu als veilig beschouwd.
Kies bij zwangerschap, indien er een dwingende
reden voor het voorschrijven van antihistaminica bestaat er altijd een uit het
onderstaande rijtje, bij voorkeur met label A of B1:
Nieuwe niet-sederende
antihistaminica:- loratadine (Claritine)
B1
- desloratadine (Aerius)
B1- cetirizine (Zyrtec)
B2- levocetirizine (Xyzal)
B2- fexofenadine
(Telfast)
B2Oudere sederende antihistaminica:
- dexchloorfeniramine (Polaramine)
A (niet meer leverbaar)
- cyproheptadine (Periactin)
A (niet meer leverbaar)
- clemastine (Tavegyl)
A- hydroxyzine
A
- promethazine (Phenergan)
CVrouwen
die in het begin van de zwangerschap een antihistaminicum hebben gebruikt hebben
geen reden om zich zorgen te maken, omdat de kans op een afwijking veroorzaakt
door het antihistaminicum bijzonder klein is.
Zweedse classificatiesysteem:
Category A (zeker veilig)Drugs which have been taken
by a large number of pregnant women and women of childbearing age without any
proven increase in the frequency of malformations or other direct or indirect
harmful effects on the fetus having been observed.
Category B1
(veilig)Drugs which have been taken by only a limited number of
pregnant women and women of childbearing age, without an increase in the frequency
of malformation or other direct or indirect harmful effects on the human fetus
having been observed.
Studies in animals have not shown evidence of an increased
occurrence of fetal damage.
Category B2 (waarschijnlijk veilig)
Drugs which have been taken by only a limited number of pregnant women and women
of childbearing age, without an increase in the frequency of malformation or
other direct or indirect harmful effects on the human fetus having been observed.
Studies in animals are inadequate or may be lacking, but available data show
no evidence of an increased occurrence of fetal damage.
Category
C (mogelijk onveilig, afgeraden in de zwangerschap tenzij geen alternatief)
Drugs which, owing to their pharmacological effects, have caused or may be suspected
of causing, harmful effects on the human fetus or neonate without causing malformations.
These effects may be reversible. Accompanying texts should be consulted for
further details.
Lactatie:De meeste middelen
dringen door in de moedermelk; van Zyrtec (cetirizine), Claritine (loratadine),
Aerius (desloratadine) en Telfast (fexofenadine) valt bij gebruik in therapeutische
hoeveelheden geen schadelijk effect te verwachten voor de neonaat. Zie
antihistaminica tijdens borstvoeding.
Referenties
1. |
Commissie Farmaceutische Hulp van het CVZ.
Farmacotherapeutisch kompas. |
2. |
Prescribing medicines in pregnancy. An Australian
categorisation of risk of drug use in pregnancy (PDF-bestand). |
3. |
Australian Government Department of Health
and Ageing. Prescribing medicines in pregnancy (www.tga.gov.au). |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.
Björn C. Scholten. Dermatoloog, Amsterdam.