Bacillaire angiomatosis is een reactieve vaatproliferatie veroorzaakt door infectie met Bartonella henselae of Bartonella quintana. B. henselae is ook de verwekker van kattenkrabziekte en peliosis hepatis, en veroorzaakt bacteriëmie + koorts). B. quintana kan ook bacteriëmie + koorts veroorzaken en is een oorzaak van 'loopgravenkoorts'. Er is nog een pathogene Bartonella genaamd B. bacilliformis, en deze veroorzaakt Oroya-koorts, verruga peruana.

Klinisch beeld:
Rode tot paarse papels, noduli of plaques, solitair of multipel, enkele mm tot 2-3 cm groot, soms pijnlijk. Komt voor bij HIV in het stadium van immuundeficiëntie. Kan spontaan overgaan, wordt zeldzaam sinds de introductie van HAART. De infectie kan via bloed en lymfvaten dissemineren (lymfadenopathie, hepato-splenomegalie, bot-localisaties).



DD: Kaposi sarcoom, hemangioom, granuloma pyogenicum, vasculaire tumoren, metastasen.

Diagnostiek: Bartonella serologie, PCR, biopt (Warthin-Starry kleuring), kweekbiopt.

Therapie:

Bacillaire angiomatosis of kattenkrabziekte veroorzaakt door Bartonella henselae:
R/ azitromycine 500 mg eenmalig gevolgd door azitromycine 1 dd 250 mg gedurende 4 dagen.
Kinderen: azitromycine 10 mg/kg eenmalig gevolgd door azitromycine 5 mg/kg gedurende 4 dagen; tweede keus doxycycline.
Alternatieven:
R/ erytromycine 4 dd 250-500 mg, doxycline 2 dd 100 mg, tetracycline 4 dd 500 mg, minocycline 1-2 dd 100 mg totdat de laesies verdwijnen, meestal 3-4 weken.

Bacillaire angiomatosis veroorzaakt door Bartonella quintana:
R/ doxycycline 2 dd 100 mg gedurende 4 weken. Bij orgaan-lokalisatie of HIV-infectie gedurende 3 maanden behandelen.
R/ erytromycine i.v. 4 dd 500 mg gedurende 4 weken. Bij orgaan-lokalisatie of HIV-infectie gedurende 3 maanden behandelen.
Kinderen: azitromycine 10 mg/kg eenmalig gevolgd door azitromycine 5 mg/kg gedurende 4 dagen; tweede keus doxycycline.

B. bacilliformis (oroya-koorts, verruga peruana):
R/ ciprofloxacine 2 dd 500 mg gedurende 10 dagen.
R/ doxycycline 2 dd 100 mg gedurende 10 dagen.
R/ amoxicilline 4 dd 500 mg gedurende 10 dagen.
Kinderen: azitromycine 10 mg/kg eenmalig gevolgd door azitromycine 5 mg/kg gedurende 4 dagen; tweede keus doxycycline.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.