Botryomycosis kenmerkt zich door een chronisch granulomateuze reactie op een bacteriële infectie (meestal S. aureus, maar ook Pseudomonas species) en kan zich behalve aan de huid ook in inwendige organen openbaren. De term botryomycosis is een misnomer die ten onrechte suggereert dat er een schimmelinfectie aan de ziekte ten grondslag ligt. In die zin is het synoniem bacteriële pseudomycosis correcter. De aandoening is geassocieerd met immuunsuppressie, met name transplantatie patiënten, HIV positieve patiënten en mensen met maligniteiten worden getroffen. De meeste laesies bevinden zich op de extremiteiten, maar bij AIDS zijn diverse klinische presentaties beschreven, van gedissemineerde papels tot uitgebreide perianale sinus formaties. Vaak bestaat er een associatie met een huidtrauma, waarbij inoculatie plaatsvindt van zowel vreemdlichaam materiaal als bacteriën. Ook het genus Actinobacillus actinomycetemcomitans (nu omgedoopt in Aggregatibacter actinomycetemcomitans) kan dit soort abcessen veroorzaken, dit wordt actinomycosis genoemd. Actinomycosis komt vaak voor in de mondholte (kaakabces door Actinomyces).



DD: abcessen nno, furunkulose, geruptureerde epidermale cyste, primair mycetoom, actinomycose, overige (diepe) mycosen, orf, anthrax, cutane TBC, atypische mycobacteriële infecties.

Therapie:
Antibiotica gericht op stafylococcen. Hardnekkige gelokaliseerde ontstekingshaarden kunnen soms chirurgisch verwijderd worden.
R/ flucloxacilline 3 dd 1000 mg gedurende 10 dagen.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.