Callus is de medische term voor eelt. Eeltvorming kan ontstaan onder invloed van druk of overbelasting op de voetzolen of op de handpalmen. De hoornlaag van de palmoplantaire huid is van nature al vele malen dikker dan op andere plaatsen, bij callusvorming is het focaal nog veel dikker. De hoornlaag kan druk uitoefenen op de onderliggende huid en een likdoorn (clavus) veroorzaken. Onder callus kan ook een wrat verstopt zitten. Callusvorming treedt zonder betekenis op bij gezonden als reactie op belasting maar kan ook ontstaan door knellende schoenen, afwijkingen van de voetstand, neuropathie, neuropathische ulcera, exostosen en andere botafwijkingen. Bij neuropathie kan callus aanwezig zijn boven de gewrichten en er kan een druk-ulcus onder verstopt zitten.



DD: clavi (likdoorn), drukulcus, bot standsafwijking, bunion, plantaire fibromatosis (m. Ledderhose), exostosen en andere bottumoren, verrucae plantares, verruca palmaris, keratoderma palmoplantaris (erfelijke hyperkeratose van de handpalmen en voetzolen), Bazex syndroom, adnextumoren, eccrien poroom, plaveiselcelcarcinoom.

Therapie:
Oorzaken van overmatige druk en belasting opsporen en wegnemen.
Eelt wegvijlen met eeltrasp, eeltvijl of puimsteen. Eeltvijlen, eeltraspen en puimsteen zijn te koop bij de drogist of via internet.
Eelt wegsnijden met een mesje. Pedicures doen dit, soms ook medisch personeel bij neuropathische voeten poli.

Voetverzorging: één of tweemaal per week een warm voetenbad met badzout en/of badolie nemen, minimaal 10 minuten laten inweken. Dan scrubben met een scrubhandschoen of scrubgel. Daarna goed afspoelen en afdrogen en overtollig eelt verwijderen met een puimsteen, eeltrasp of eeltvijl. Niet teveel verwijderen. Daarna insmeren met een verzorgende crème of speciale eeltcrème. De meeste eeltzalven bevatten ureum 5 of 10%. Er bestaan ook FNA preparaten met ureum. Preparaten met ureum of salicylzuur worden niet meer vergoed.

R/ Keratolytische verzorgende producten van de cosmetische industrie.
R/ Ureum 5 of 10% in vaselinelanettecrème FNA, tube à 100 g.
R/ Ureum 5 of 10% in koelzalf zonder rozenolie FNA, tube à 100 g.
R/ Ureum 5 of 10% in lanettecrème I FNA, tube à 100 g.
R/ ureum 5 of 10% in vaseline cetomacrogolcrème, tube à 100 g.
R/ ureum 5 of 10% in cetomacrogolcrème, tube à 100 g.
R/ salicylzuur 20-40% in vaseline gedurende 3-4 dagen.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.