Carotenemie (carotenemia, carotinaemie, carotinodermie) is een
oranje verkleuring van de huid veroorzaakt door ophoping van
beta-caroteen
in het bloed. Het wordt meestal veroorzaakt door het eten van (veel)
wortelen en andere caroteenrijke groenten. Bij kleine kinderen komt het
regelmatig voor, vooral bij zuigelingen die beginnen aan kindervoeding met
groenten en fruit met veel wortelen er in. Daarnaast kan caroteen in een
hoge concentratie in moedermelk aanwezig zijn. Bij kleine kinderen is het
vooral de neus en nasolabiaalplooien die oranje worden. Bij volwassenen is
carotenemie het beste zichtbaar aan de handpalmen en op andere plaatsen waar
de hoornlaag dik is en op plaatsen waar veel zweetklieren aanwezig zijn (het
wordt met het zweet uitgescheiden). Bij de gepigmenteerde huid is het minder
goed zichtbaar. Carotenemie is volstrekt ongevaarlijk en gaat vanzelf weer
over binnen enkele weken tot maanden na aanpassen van het dieet. Soms wordt
het verward met geelzucht.
|
carotenemie |
Oorzaken:Verhoogde inname via de voeding
is de belangrijkste oorzaak. Wortelen worden in grote hoeveelheden verwerkt
in kant-en-klare babyvoeding. Beta-caroteen kan ook overmatig voorkomen in
voedingssupplementen en vitamine drankjes. Vegetariers en
worteltaartverslaafden behoren tot de risicogroepen. Caroteen komt voor in
bijna alle gekleurde groenten en fruitsoorten. Carotenoiden zijn op zich
gezond, een belangrijke bron van retinol (vitamine A). Een overdosis geeft
verkleuringen van de huid, maar is verder niet gevaarlijk.
Een verhoogd
beta-caroteen gehalte in het bloed kan ook worden gezien bij metabole
afwijkingen zoals hypothyreoidie, diabetes, leverafwijkingen, nefropathie,
anorexia nervosa en genetische enzymdefecten (extreem zeldzaam).
Diagnostiek:De diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld. Het
beta-caroteen kan eventueel worden bepaald in het bloed, samen met
leverenzymen en vitamine A.
Therapie:Aanpassen van het dieet
(minder wortel).
Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.