Erythrosis interfollicularis colli is een door blootstelling aan zonlicht veroorzaakt teleangiectatisch erytheem op de zijkant van de hals of op het coeur, waarbij de perifolliculaire huid gespaard blijft. Het ontstaat door solaire schade aan het bindweefsel, inclusief het steunweefsel rond capillairen. De huid verliest zijn elasticiteit en er ontstaan verwijde vaten (teleangiëctasiën). Synoniemen: erythromelanosis Civatte, poikiloderma van Civatte, poikiloderma réticulée pigmentaire du visage et du cou. Komt alleen voor bij blanken, meer bij vrouwen dan bij mannen, vooral bij zonaanbidders en buitenmensen, maar ook bij mensen met een lichte huid die niet zo goed tegen de zon kunnen. Het begint meestal rond 30-40 jaar.

Klinisch beeld:
Roodbruine verkleuring van de huid aan de zijkant van de hals beiderzijds, min of meer symmetrisch, vaak met een grillige begrenzing. Het kan over de kaakranden doorlopen naar de wangen. De huid onder de kin is niet aangedaan, omdat daar geen zonlicht komt. Het kan ook op het coeur (borst) voorkomen. De roodheid is precies tussen de haarzakjesopeningen, die soms wat verheven en wel huidkleurig zijn. In een verder stadium kunnen er ook kleine witte vlekjes in het aangedane gebied ontstaan. Het erytheem is wegdrukbaar. Meestal is dan een lichte bruine hyperpigmentatie zichtbaar. Poikiloderma is een algemene term voor de combinatie van erytheem, pigmentverschuivingen (hyperpigmentatie en hypopigmentatie) en (in een latere fase) atrofie. Vanwege het aspect van de huid, rood met daarin uitgespaarde witte haarstoppels wordt het ook wel een rode kippennek genoemd. Onder KLM stewardessen die veel op tropische bestemmingen vliegen circuleert de naam stessenbefje.



Therapie:
R/ preventie: de zon mijden en/of goede sunscreens toepassen met een factor 20 of hoger.
R/ behandeling met laser of IPL is mogelijk (pulsed dye laser, m.n. de V-beam pulsed dye laser, KTP-laser en Intense Pulsed Light flitslampen).
Deze behandeling is niet makkelijk, want een groot gebied moet worden behandeld in een vloeiende overgang naar de normale huid, en met een zorgvuldig gekozen intensiteit, om kleurverschillen te voorkomen. Na het weglaseren van de roodheid kan de hyperpigmentatie achter blijven.
R/ camouflage via een erkende huidtherapeute. Die kan een dekkende, watervaste crème maken die precies bij de eigen huidskleur past.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.