Een
Spitz naevus is een wat zeldzamere en bijzondere variant van een
melanocytaire naevus die bij kinderen of jong volwassenen voorkomt, meestal
in het gezicht of op de extremiteiten. Ze groeien snel, in enkele weken tot
maanden en blijven dan stabiel. Het zijn benigne laesies, maar ze zijn
klinisch en histologisch moeilijk te onderscheiden van een melanoom. Spitz
naevi worden dan ook vaak verwijderd voor PA - ook al komt een melanoom op
jonge leeftijd zelden voor. Histologisch is het ook moeilijk om de diagnose
te stellen, soms is het nodig om de coupes door te sturen aan het
melanomenpanel. Histologisch staat in de DD een melanoom en een
STUMP (Spitzoid tumour of uncertain malignant potential).
![Spitz nevus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Spitz nevus](../../../afbeeldingen/spitz-naevus-1z.jpg) |
![Spitz nevus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Spitz nevus](../../../afbeeldingen/spitz-naevus-2z.jpg) |
![Spitz nevus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Spitz nevus](../../../afbeeldingen/spitz-naevus-3z.jpg) |
Spitz naevus |
Spitz naevus |
Spitz naevus |
![Spitz nevus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Spitz nevus](../../../afbeeldingen/spitz-naevus-4z.jpg) |
![Spitz nevus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Spitz nevus](../../../afbeeldingen/spitz-naevus-5z.jpg) |
![Spitz nevus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Spitz nevus](../../../afbeeldingen/spitz-naevus-6z.jpg) |
Spitz
naevus |
Spitz
naevus |
Spitz
naevus |
Klinisch beeld:De klassieke Spitz naevus is
rood of roodbruin, en bolrond. Maar er bestaan ook gepigmenteerde Spitz
naevi varierend van lichtbruin tot donkerbruin. Ze zitten meestal in het
gezicht of op de extremiteiten. Ze kunnen 1-2 cm groot worden. Het merendeel
ontstaat bij kinderen of jong-volwassenen, 70% is jonger dan 20 jaar. Ze
komen vaker voor bij huidtype I en II. Het is niet bekend waardoor ze
ontstaan. Ze kunnen ook weer in regressie gaan.
DD: melanoom (zeldzaam op kinderleeftijd),
STUMP (Spitzoid tumor of uncertain malignancy),
Reed's
nevus,
dermale naevus nno,
juveniel xanthogranuloom,
dermatofibroom (histiocytoom),
haemangioom,
granuloma teleangiectaticum,
lymphadenosis cutis benigna.
Therapie:Bij klassieke presentatie
(kinderleeftijd, snel ontstaan, acra, rood of roodbruin en bolrond) is het
geoorloofd om op klinische gronden de diagnose Spitz naevus te stellen en
geen excisie te verrichten. In alle andere gevallen is het verstandiger om
te excideren. Er is geen consensus op dit gebied. Een enquete onder
kinderdermatologen leverde op dat bij een niet gepigmenteerde laesie 50%
werd geëxcideerd en bij een gepigmenteerde laesie 70%.

Diagnostische excisie met een marge van minimaal 2 mm. Het is belangrijk om
dit goed af te tekenen en desnoods iets ruimer te excideren als dit
eenvoudig te doen is, om zeker te weten dat de naevus in zijn geheel
verwijderd is. Dit omdat bij de PA-diagnose Spitz naevus geen advies tot
re-excisie zal volgen. Is het een melanoom, STUMP, of twijfelgeval dan
gelden de regels van een melanoom (re-excisie met een marge van 1 cm).
Prognose:De prognose van een Spitz naevus op de
kinderleeftijd is goed. Uit de follow-up gegevens blijkt dat het benigne
laesies zijn. Er zijn gevallen bekend van Spitz naevi die later toch een
melanoom bleken te zijn, maar dat bleken oudere kinderen te zijn (vanaf
puberleeftijd) en het aantal case reports is zeer laag.
Referenties
1. |
Gelbard SN, Tripp JM, Marghoob AA, Kopf AW,
Koenig KL, Kim JY, Bart RS. Management of Spitz nevi: a survey of
dermatologists in the United States. J Am Acad Dermatol
2002;47(2):224-230.
|
2. |
Tlougan BE, Orlow SJ, Schaffer JV. Spitz nevi: beliefs,
behaviors, and experiences of pediatric dermatologists. JAMA
Dermatol 2013;149(3):283-291. |
Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, AMC, Amsterdam.