Paronychia (omloop) is een ontsteking van de nagelwal. De nagelwal is de rand die rondom de nagelplaat loopt. De ontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën (meestal Staphylococcus aureus, soms Proteus, Pseudomonas, E. coli) of schimmels (meestal Candida albicans). Deze micro-organismen dringen door in het weefsel rond de nagel bij beschadiging van de nagelriem (eponychium, cuticula) of perionychium.



Bij een gezonde nagel waarbij de huid rondom goed aansluit op de nagelplaat en intact is, ontstaat zo'n infectie niet. Een van de oorzaken van paronychia kan zijn een ingroeiende teennagel (unguis incarnatus). Komt ook voor bij orthoergisch eczeem, andere vormen van eczeem, psoriasis, mechanic hands, dermatomyositis, veel blootstelling aan water, nagelbijten en pulken aan velletjes. Voor de behandeling is het belangrijk de huid droog te houden en beschadigingen te voorkomen door onderliggende huidziekten te behandelen.



Therapie:

Acuut: meestal t.g.v. S. aureus.
Bij oppervlakkige laesies met pus onder de huid incideren zonder verdoving. Bij diepere pijnlijke fluctuerende zwellingen incideren onder lokale anaesthesie.
Bij diepere laesies (panaritium): antibiotica na kweek, of direct starten met Augmentin of clindamycine. Overweeg een röntgenfoto bij persisterende infecties of zwelling van de gehele vinger.
R/ Bactroban (mupirocine) zalf of Fucidin (fusidinezuur) crème, of betadine jodium zalf.
R/ flucloxacilline 4 dd 500 mg of 3 dd 1000 mg.
R/ amoxicilline / clavulaanzuur 3 dd 625 mg.
R/ clindamycine 4 dd 300 mg of 3 dd 600 mg.
R/ claritromycine 1-2 dd 500 mg.
R/ ciprofloxacin 2 dd 750 mg bij Pseudomonas aeruginosa.

Chronisch: meestal Candida albicans. Absoluut droog houden. Eventueel lokale corticosteroïden of Protopic (tacrolimus) als ontstekingsremmer, dit is ook belangrijk bij dermatitis om de cuticula en nagelriem te laten genezen zodat er geen porte d' entreé meer is.
Lokaal:
R/ Daktarin (miconazol 2%) tinctuur 30 ml op de nagel.
R/ Loprox (ciclopirox 1%) crème op de nagelwal, tube à 30 g, of een andere imidazol crème (zie onder lokale antimycotica).
R/ Nizoral (ketoconazol) crème.
Systemisch:
R/ itraconazol 1 dd 100 mg zonodig.
R/ fluconazol 1 dd 50 mg of 150 mg per week.
Anti-inflammatoir:
R/ Dermovate (clobetasol) crème
R/ Protopic (tacrolimus) 0.1% zalf.
Desinfectans (weinig gangbaar meer):
R/ gentiaanviolet 1% in alcohol (Gentiaanviolet oplossing 1% FNA). Maakt alles paars, vlekt.
R/ sulfacetamide 15% in spiritus ketonatus dilutum 70%. Nagel mee penselen; ook tegen pseudomonas.

Zie boven.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.