PARAPSORIASIS EN PLAQUES (ziekte van Brocq) |
ICD10:
L41.9 |
Parapsoriasis en plaque (synoniemen: ziekte van
Brocq, erythrodermie
pityriasique en plaques disseminées, parapsoriasis in placibus) is onder te
verdelen in
small plaque parapsoriasis (synoniem
superficial scaly
dermatitis) en
large plaque parapsoriasis. De small plaque en large plaque
parapsoriasis worden samen met pityriasis lichenoides acuta en chronica
ingedeeld in de groep parapsoriasis.
De term parapsoriasis is dus
een verzamelnaam voor een heterogene groep psoriatiforme dermatosen, welke
onder vele synoniemen bekend staan, hetgeen verwarrend werkt. Grofweg zijn
ze in te delen in:
Het zijn aandoeningen gekenmerkt door op psoriasis lijkende
(para-psoriasis) scherp begrensde erythematosquameuze laesies of plaques.
Sommigen rekenen ook lymfomatoide papulose tot deze groep. Een
gemeenschappelijk kenmerk is de aanwezigheid van CD4+ T-cellen in het
infiltraat. Bij lymfomatoide papulose en bij parapsoriasis, large plaque
kunnen ook clonale T-cel populaties aanwezig zijn. Dit suggereert dat deze
aandoeningen kunnen overgaan in een T-cel lymfoom. Zeker is het niet, het
kan ook dat vroege stadia van cutaan T-cel lymfoom / mycosis fungoides niet
goed te onderscheiden zijn van large plaque parapsoriasis.
PARAPSORIASIS EN PLAQUES, SMALL PLAQUES |
ICD10:
L41.3 |
Small plaque parapsoriasis (synoniem:
(chronic) superficial scaly
dermatitis) bestaat uit multipele ronde tot ovale erythematosquameuze
laesies, variërend van guttata tot nummulair (< 5 cm). Lichtrood en met een
fijne schilfering. Ze kunnen overal op de romp en extremiteiten voorkomen.
Begint meestal op middelbare of oudere leeftijd, een enkele keer ook op
kinderleeftijd. Veroorzaakt geen klachten, soms een milde jeuk.
Een
bijzondere variant van small plaque parapsoriasis is
digitate dermatosis.
Bij deze bijzondere en goed herkenbare variant ziet men langwerpige
(vingervormige) plaques, soms wel 10 cm lang, vooral in de flanken. Op de
rug kunnen de laesies in een denneboomconfiguratie gerangschikt zijn.
![Small plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Small plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-small-plaque-1z.jpg) |
![Small plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Small plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-small-plaque-2z.jpg) |
![Small plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Small plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-small-plaque-3z.jpg) |
small plaque parapsoriasis |
small plaque parapsoriasis |
small plaque parapsoriasis |
![Small plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Small plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-small-plaque-5z.jpg) |
![Small plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Small plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-small-plaque-4PAz.jpg) |
![Digitate dermatosis (klik op foto voor vergroting) [bron: onbekend] Digitate dermatosis](../../../afbeeldingen/digitate-dermatosis-1z.jpg) |
small plaque parapsoriasis |
small plaque parapsoriasis |
digitate dermatosis |
![Digitate dermatosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.picturesdaddy.com] Digitate dermatosis](../../../afbeeldingen/digitate-dermatosis-2z.jpg) |
![Digitate dermatosis (klik op foto voor vergroting) [bron: onbekend] Digitate dermatosis](../../../afbeeldingen/digitate-dermatosis-3z.jpg) |
![Digitate dermatosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.medicalpicturesinfo.com] Digitate dermatosis](../../../afbeeldingen/digitate-dermatosis-4z.jpg) |
digitate dermatosis |
digitate dermatosis |
digitate dermatosis |
DD: psoriasis,
nummulair eczeem,
mycosis fungoides,
syphilis,
pityriasis rosea,
pityriasis lichenoides chronica,
geneesmiddelenreactie,
bleomycine induced flagellate dermatitis,
Shiitake
dermatitis.
Therapie:R/ Lokale corticosteroïden.
R/ Protopic
(tacrolimus).
R/ Teer preparaten.
R/ UVB, PUVA, zonlicht.
PARAPSORIASIS EN PLAQUES, LARGE PLAQUES |
ICD10:
L41.4 |
Parapsoriasis en plaques, type large plaque (synoniemen: large
plaque parapsoriasis, parapsoriasis placibus) wordt gekenmerkt door grotere
erythematosquameuze plaques, groter dan 5 cm, vaak confluerend. Ze kunnen
overal op de romp voorkomen maar worden vooral gezien op de billen of
onderrug. De entiteit is moeilijk af te grenzen van voorstadia van een
cutaan T-cel lymfoom. Steeds meer wordt dan ook gedacht dat large plaque
parapsoriasis eigenlijk een cutaan T-cel lymfoom is. Er bestaat ook een
zeldzame variant van met een reticulair patroon (
retiform parapsoriasis,
synoniem: parapsoriasis variegata, parapsoriasis lichenoides).
![Large plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Large plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-large-plaque-1z.jpg) |
![Large plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Large plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-large-plaque-2z.jpg) |
large plaque parapsoriasis |
large plaque parapsoriasis |
![Large plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Large plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-large-plaque-3z.jpg) |
![Large plaque parapsoriasis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.dermpedia.org] Large plaque parapsoriasis](../../../afbeeldingen/parapsoriasis-large-plaque-4PAz.jpg) |
large plaque parapsoriasis |
large plaque parapsoriasis |
DD: psoriasis,
mycosis fungoides,
erythema annulare,
urticaria,
urticariële vasculitis,
geneesmiddelenreactie,
lymphocytic infiltration of the skin,
EMAP.
Therapie:R/ Lokale corticosteroïden.
R/ Protopic (tacrolimus).
R/ Teer preparaten.
R/ UVB, PUVA, zonlicht.
R/ Topicale behandeling
met bexarotene, mechlorethamine of carmustine (deze producten zijn in
Nederland niet of moeilijk beschikbaar).
Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, AMC, Amsterdam.