Urethritis is meestal een
SOA
(
sexueel overdraagbare aandoening).
Symptomen kunnen zijn: branderige mictie, pijn, écoulement. Soms is het asymptomatisch
(vooral bij vrouwen).
Blinde therapie: Als het niet mogelijk is om kweken
af te nemen dan kan men bij een ongecompliceerde urethritis, zowel bij mannen
als vrouwen, direct starten met antibiotica, gericht op zowel GO als Chlamydia:
R/ ceftriaxon 500 mg i.m. of ciprofloxacine éénmalig 500 mg p.o. in combinatie
met azithromycine 1 g ineens, of doxycycline 2 dd 100 mg gedurende 7 dagen.
Eerst kweken heeft altijd de voorkeur. Het weten wat de verwekker is geeft voordelen:
de diagnose is zeker; voorlichting over complicaties bij de patiënt en risico's
voor partners is mogelijk; gerichte behandeling en resistentiebepaling is mogelijk;
contactopsporing, epidemiologisch onderzoek, en aangifte bij de Inspectie Volksgezondheid
is mogelijk.
Diagnostiek:Kweek of PCR/NAAT op Chlamydia
en Go, en Grampreparaat (of Dipquick, methyleenblauw) v.d. urethra-uitstrijk
maken. Indien er geen écoulement is kan men de patiënt laten plassen (2 glazen
proef, eerste portie opvangen), de urine centrifugeren, en het sediment bekijken
(400x).
 |
 |
| gonorroe
(druiper) |
intracellulaire
diplococcen |
Foto's: CDC - Wikimedia (Public Domain Images).
Beleid: Indien er intracellulaire diplococcen zichtbaar
zijn, en de patiënt heeft klachten, kan direct gestart worden met behandeling
voor gonorroe. Omdat 10-50% tevens Chlamydia heeft, komt dat neer op dezelfde
combinatie als bij blinde therapie: ceftriaxon 500 mg i.m., in combinatie met
azithromycine 1 g ineens, of doxycycline 2 dd 100 mg gedurende 7 dagen. Zie
verder onder
gonorroe.
Indien er geen
intracellulaire diplococcen te vinden zijn, maar wel > 10 leuko's per gezichtsveld
(1000 x) in 3 niet aangrenzende velden, of > 10 leuko's per veld (400 x)
in het urine sediment, dan gaat het waarschijnlijk om een Chlamydia of een niet
specifieke urethritis, of om een in het direkt preparaat gemiste gonorroe. Bij
klinische verdenking op GO (purulente afscheiding, snel klachten, risicogroep)
ook de combinatietherapie geven. In andere gevallen kweken afwachten en therapie
primair richten op Chlamydia en NSU:
R/ azithromycine 1 g ineens, of doxycycline
2 dd 100 mg gedurende 7 dagen. Zie verder onder
Chlamydia en
NSU.
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.
ICD10: N34.1
