CHROMAAT ALLERGIE (CHROOM ALLERGIE) print home printenhome


U BENT ALLERGISCH VOOR CHROMAAT. WAT NU?

Bij u is vastgesteld dat u allergisch bent voor chromaat (chroomverbindingen). Wanneer u in aanraking komt met deze stof kan dat een eczeem veroorzaken. Of een reeds bestaand eczeem kan er door verergeren. Het is dus belangrijk dat u probeert om contact met chromaat zoveel mogelijk te vermijden. Voor meer informatie over contactallergie, zie de folder allergisch contacteczeem.


WAT IS CHROMAAT?

Chromaat is een zoutverbinding van het metaal chroom (Chromium). Chroom zelf veroorzaakt geen huidproblemen.


IN WELKE PRODUCTEN KOMT CHROMAAT VOOR?

Chroom (Chromium) is een metaal. Het wordt vanwege zijn goede bescherming tegen roest vaak verwerkt in roestvrij staal, in staalverbindingen zoals chroom-vanadium en als beschermlaag op metalen (verchroomd staal, verchroomde kranen en deurklinken). In die vorm is chroom onoplosbaar en kan geen contactallergie veroorzaken.

Maar chroom komt ook voor in andere vormen, bijvoorbeeld als chroomzouten zoals chroom(III)sulfaat, dat gebruikt wordt voor het looien van leer. Of als lood(II)chromaat, een geel pigment dat gebruikt wordt in verf. Deze chroomverbindingen (chromaten) kunnen wel contacteczeem veroorzaken. In chemische laboratoria wordt kaliumdichromaat gebruikt, o.a. om laboratorium glaswerk mee te reinigen. Ook in cement kan een kleine hoeveelheid chroom zitten. In cement zit chroom-6, dit is een schadelijke chroomverbinding die naast contacteczeem ook longkanker kan veroorzaken na langdurige blootstelling in grote hoeveelheden. Chroom-6 verbindingen zaten vroeger ook in grondverf, maar die toepassing is sinds jaren verboden binnen de EU. Bij het schuren van oude grondverflagen kan chroom-6 nog vrijkomen, dit speelde onder andere bij het onderhoud van militair materieel bij defensie en oudere treinstellen bij de NS. In cement mag maximaal 0.0002% chroom-6 zitten. Het oplosbare chroom-6 in cement kan worden omgezet in onoplosbaar chroom-3 door het toevoegen van een reductiemiddel aan het cement. Dit reductiemiddel is echter beperkt houdbaar. Daarom moet men bij het kopen van cement goed letten op de houdbaarheidsdatum. Met name bij cement dat in bouwmarkten wordt verkocht is de houdbaarheidsdatum soms verstreken.
Chroomverbindingen komen ook voor in aarde, in water, in planten, in het voedsel, en in uw eigen lichaam. De hoeveelheden chroom in voeding zijn minimaal en veroorzaken geen allergische reacties. In de praktijk zijn vooral contact met cement en leren schoenen belangrijke oorzaken van contacteczeem door chroom. Leer is meestal met chromaat gelooid en bij contactallergie voor chromaat kunnen leren schoenen contacteczeem veroorzaken, vooral in de zomer als door zweten het chroom vrijkomt uit het leer. Ook het zitten op een leren bank of het dragen van leren kleding kan contacteczeem veroorzaken.


IN WELKE BEROEPEN SPEELT ALLERGIE VOOR CHROMAAT EEN ROL?

In de volgende bedrijfstakken kan chromaat een rol spelen:
- Bouw (chromaat in cement en in reparatie- en opvulmaterialen; stucadoorwerk)
- Metaalverwerkende industrie (bij lassen kan chromaat vrij komen; in gebruikte koelvloeistof kan chromaat aanwezig zijn)
- Verfindustrie (chromaat als antiroestmiddel in grondverf; chromaat in verfpigmenten: chroomgeel, chroomrood (oranje), chroomgroen)
- Autospuiterij
- Drukkerij (in coatings van offset platen en in gekleurde drukinkten)
- Galvanische industrie, voornamelijk in chroomzout-oplossingen voor galvanisatie (verchromen van voorwerpen) en bij verschillende methoden voor de behandeling van metaal oppervlakken.
- Grafische industrie (lithografie)
- Fotografische laboratoria (in kleurontwikkelaars en fixeermiddelen).
- Brouwerijen in “brine”, een toevoeging aan gistingsrestanten.
- Leerlooierij (in de twee baden looi procedure).
- Textielindustrie (in impregnerings- en beitsmiddelen voor het bedrukken en verven van donkere wol (blauw en zwart).
- Glasindustrie (verven en kleuren van glas en porselein).


WELKE PRODUCTEN KUNNEN CONTACTECZEEM VEROORZAKEN BIJ EEN CHROOMALLERGIE?

- Cement, bakstenen en klinkers.
- Leer in bijvoorbeeld schoenen, riemen en horlogebandjes.
- Schoensmeer.
- As, vooral van luciferkoppen en van houtskool (barbecue).
- Papiergeld.
- Geïmpregneerd en/of gekleurde textielstoffen (door het vochtig worden kan niet uitgewassen dichromaat met de huid in aanraking komen).
- Emailleren (verschillende kleurstoffen zijn opgebouwd uit chroomverbindingen).
- Pottenbakken (chromaten komen 'natuurlijk' voor en kunnen als toevoeging gebruikt zijn voor de kleurechtheid van de klei.
- Slijpmiddel (als roestwerend middel in slijpvloeistof).
- Koelvloeistof.
- Beits.
- Kleurstof in verf (zoals waterverf, olieverf, glasverf en textielverf. De kleuren rood, geel, zeeblauw, groen en oranje kunnen als kleurbasis uit chroomverbindingen zijn opgebouwd).
- Kleurkrijt, kleurpotlood en glaspotlood.
- Gekleurde kunstbloemen en gekleurde kaarsen.
- Afwas-en afbijtmiddelen die fosfaathoudend zijn.
- Wasmiddelen.
- staal.
- Geïmpregneerd hout.


HOE ZIET ALLERGISCH CONTACTECZEEM DOOR CHROMAAT ER UIT?

Bij allergisch contacteczeem door chromaat worden roodheid, blaasjes en schilfers gezien op de plaats van het contact met chromaat. Bijvoorbeeld op de voetruggen wanneer er een contactallergie voor chromaat in schoenleer bestaat. Bij chronische blootstelling aan chromaat, zoals bij cementeczeem, ontstaat vaak een verdikking van de huid van de handen met schilfers en kloven. De huidafwijkingen jeuken en kunnen door kloven zeer pijnlijk zijn. Het eczeem kan uitbreiden naar andere plekken op het lichaam.

Chroom allergie leren schoenen Chroom allergie leren schoenen
chroom allergie (leer) chroom allergie (leer)



WORDT MIJN ECZEEM GEHEEL VEROORZAAKT DOOR CONTACT MET CHROMAAT?

Het is inderdaad mogelijk dat uw eczeem geheel veroorzaakt wordt door contact met chromaat. Toch komt het regelmatig voor dat eczeem blijft bestaan of alleen maar iets beter wordt wanneer u contact met deze stof goed vermijdt. Dat komt omdat eczeem vaak meerdere oorzaken heeft. Naast allergie speelt vrijwel altijd, met name bij handeczemen, irritatie mee, bijvoorbeeld door contact met water, zeep, afwasmiddelen en dergelijke, door wrijving, of door kou. Daarnaast kan eczeem ontstaan door een erfelijke bepaalde aanleg voor eczeem. Het is altijd zinvol om chromaat zo goed mogelijk te vermijden, maar dat zal dus helaas niet altijd tot volledige genezing van uw huid leiden! Ook verandering van beroep leidt niet altijd tot genezing omdat vaak meerdere factoren een rol spelen.


HOE KUNNEN ALLERGISCHE REACTIES VOORKOMEN WORDEN?

In principe zou het vermijden van elk contact met chromaat de oplossing zijn; dit is echter zeer moeilijk. Het gebruik van beschermende barrièrecrèmes helpt meestal niet of onvoldoende. Het dragen van handschoenen beschermt de huid niet altijd en bovendien ontstaat onder een handschoen transpiratie, waardoor weer irritatie van de huid kan optreden. Bij een contacteczeem door chromaat in het leer van uw schoenen kan uw huidarts een advies geven over chromaatvrij leren schoeisel. In een aantal gevallen is het niet meer dragen van het eczeem veroorzakende schoeisel, sokken dragen en het bestrijden van de transpiratie van de voeten afdoende. Vooral in de zomer kunt u beter niet met blote voeten in leren schoenen lopen, omdat door transpiratie chromaat vrijkomt uit het leer.


ZIJN ER ANDERE STOFFEN DIE IK MOET VERMIJDEN?

Chromaatallergie kan gepaard gaan met allergie voor andere metalen, zoals nikkel en kobalt. Hierover kunt u meer lezen in de informatiefolders over nikkel en kobalt.


HOE WEET IK WELKE PRODUCTEN VEILIG ZIJN?

Heel veel metalen voorwerpen zijn met chromaat verhard. Deze metalen voorwerpen geven geen problemen omdat chromaat er niet uit vrij komt. Leren voorwerpen die direct op de huid gedragen worden kunnen wel problemen geven, zoals leren horlogebandjes, leren riemen, leren kragen, leren schoenen en leren handschoenen. Ze veroorzaken vooral bij zweten problemen.


OVERIGE NUTTIGE INFORMATIE

Eczeem van handen door cement is berucht om zijn hardnekkigheid. Werkverandering leidt meestal niet tot genezing van het handeczeem. Omscholing is vaak niet zinvol. Handschoenen dragen is meestal ook geen afdoende oplossing. Het is verstandig om de handen goed in te vetten met een simpele basiszalf zoals bijvoorbeeld vaseline, geen agressieve zepen te gebruiken en situaties met een hoge chromaatbelasting zoals metselen en stucadoren aan collega’s over te laten. Niet zelden ontstaat ‘harding’ of gewenning. Hiermee wordt bedoeld dat de huid van de handen dikker wordt, zodat minder chromaat kan binnendringen. Hierdoor kan het eczeem een stuk verbeteren.
Mensen die allergisch zijn voor chromaat kunnen zonder problemen een metalen heup- of knieprothese krijgen. Chromaatallergie speelt vrijwel nooit een rol bij eventuele afstotingsreacties. Tandheelkundige frames of orthodontische apparatuur geven ook geen problemen bij chromaatallergie.

Bron: www.huidziekten.nl 2023
12-08-2023 (HBW / JRM) www.huidziekten.nl zakboek

spacer

spacer

QR-code folder    QR-code voor print-versie van deze folder (PDF).