|
KERATOACANTHOOM |
 |
WAT IS EEN KERATOACANTHOOM ?
Een
keratoacanthoom is een bolvormige huidtumor die
in korte tijd ontstaat en enkele centimeters
groot kan worden. Het woord 'tumor' klinkt
ernstig en kwaadaardig, maar het is alleen maar
de Latijnse en medische term voor 'een
zwelling'. Een tumor kan dus kwaadaardig zijn
maar ook goedaardig. Bij een keratoacanthoom
zijn de meningen er over verdeeld of het als
goedaardig of als kwaadaardig moet worden
beschouwd. Sommigen zien het keratoacanthoom als
een goedaardige tumor die heel erg lijkt op een
plaveiselcelcarcinoom (en dat is een
kwaadaardige huidtumor), maar het toch niet is.
Anderen beschouwen het als een variant van een
plaveiselcelcarcinoom, maar dan een milde vorm,
die zich niet kwaadaardig gedraagt (dus geen
ingroei in de diepte of verspreiding door het
lichaam).
Ondanks de snelle groei hoeft
u zich dus geen zorgen te maken als de diagnose
keratoacanthoom wordt gesteld. Als de experts
het er niet eens over eens kunnen worden of je
het goedaardig of kwaadaardig moet noemen, dan
weet u al dat het niet iets erg gevaarlijks is.
En er is een doeltreffende behandeling voor,
namelijk het verwijderen van het
keratoacanthoom. Dat gebeurt meestal met een
eenvoudige techniek: de bult wordt verdoofd, dan
van de huid afgeschraapt met een lepelvormig
instrument, en de bodem wordt nog even
elektrisch dichtgeschroeid.
 |
 |
|
kerato-acanthoom |
kerato-acanthoom |
HOE ONTSTAAT EEN KERATOACANTHOOM ?
Het
kerato-acanthoom ontstaat uit cellen van de
haarzakjes. Wat de naam betreft: acanthoom
betekent zwelling die uitgaat van de huid of
onderdelen daarvan (zoals de haarzakjes). De
toevoeging kerato- slaat op de grote hoeveelheid
keratine (hoornmateriaal) die meestal in het
midden van een kerato-acanthoom wordt gezien.
Een keratoacanthoom ontstaat doordat huidcellen
opeens veel sneller dan normaal gaan delen en
vermenigvuldigen. Het is niet precies bekend
waardoor dit komt. Men denkt dat schade aan het
DNA veroorzaakt door zonlicht een rol speelt.
Keratoacanthomen ontstaan namelijk vooral op
plaatsen die veelvuldig aan zonlicht worden
blootgesteld, zoals het gelaat, de oren, de
armen en de handen, maar ze kunnen ook op de
romp ontstaan, op plaatsen waar weinig zon komt.
Keratoacanthomen ontstaan pas op oudere leeftijd
(60+).
WAT ZIJN DE VERSCHIJNSELEN
?
In de loop van enkele weken (snel
groeiend) ontstaat een ronde, huidkleurige of
roze-rode tumor op de huid. De tumor kan
uitgroeien tot een doorsnede van enkele
centimeters. Kenmerkend is de aanwezigheid van
een hoornprop in het midden. Het keratoacanthoom
veroorzaakt geen pijn of jeuk, en bloedt ook
niet (tenzij kapot gekrabd). Een keratoacanthoom
kan overal op de huid ontstaan, maar wordt wel
vaker gezien in gebieden die aan de zon zijn
blootgesteld, zoals het gezicht of de handen.
Soms kunnen meerdere keratoacanthomen tegelijk
ontstaan, of kort na elkaar. Dit wordt gezien
bij patiënten waarbij de afweer gestoord is
(bijvoorbeeld patiënten met een donornier), en
bij bepaalde erfelijke ziekten.
Als men
niets doet, verdwijnen de meeste
keratoacanthomen na verloop van tijd (enkele
maanden) weer vanzelf. Het keratoacanthoom wordt
langzaam weer kleiner. Soms valt het uiteen of
laat deels los. Uiteindelijk verdwijnt het
helemaal, maar na spontane genezing blijft wel
een litteken achter. Meestal komt het niet
zover, omdat ze door de dermatoloog worden
verwijderd.
 |
 |
 |
| keratoacanthoom |
keratoacanthoom |
keratoacanthoom |
HOE WORDT DE DIAGNOSE GESTELD ?
De
huidarts kan de diagnose stellen op grond van de
snelle groei en de uiterlijke kenmerken
(bolrond, bovenop de huid liggend, met een
hoornprop, geen pijn). Indien nodig wordt het
weefsel ingestuurd naar het pathologisch
laboratorium voor microscopisch onderzoek. Maar
het is voor de patholoog niet makkelijk om het
verschil te maken tussen een keratoacanthoom en
een milde variant van een plaveiselcelcarcinoom.
Vaak is de uitslag: 'keratoacanthoom, maar een
plaveiselcarcinoom is niet helemaal uit te
sluiten'. Waarna het vervolgens weer aan het
oordeel van de huidarts wordt overgelaten.
WAT IS DE BEHANDELING ?
De
eenvoudigste behandeling van het keratoacanthoom
is wegkrabben (curettage) onder lokale
verdoving, gevolgd door elektrisch
dichtschroeien van de bodem. Het weefsel van een
keratoacanthoom is niet heel hard en ligt
grotendeels bovenop de huid. Daarom is het er
relatief makkelijk af te schrapen. Daarna wordt
met een elektrocoagulatie apparaat de bodem
dichtgebrand. Hierdoor worden kleine bloedingen
gestopt. Daarnaast wordt door de hitte ook de
onderste laag cellen van het keratoacanthoom
vernietigd, waardoor het niet meer kan
teruggroeien. Na deze ingreep blijft er een
oppervlakkige wond (soms een deukje) achter met
een korst er op. Dit groeit in enkele weken
dicht, waarna een acceptabel litteken
achterblijft. De andere methode is het
chirurgisch verwijderen: uitsnijden, gevolgd
door hechten. Omdat keratoacanthomen soms heel
groot zijn, met een basis van 2-3 centimeter, is
snijden niet altijd de mooiste of handigste
oplossing.Dit is ook afhankelijk van de plaats
waar het zit, een groot keratoacanthoom op de
neuspunt zal men bijvoorbeeld liever niet
uitsnijden vanwege de schade die dit veroorzaakt
aan de neus.
WAT ZIJN DE
VOORUITZICHTEN ?
De vooruitzichten zijn
goed. Als het keratoacanthoom volledig is
verwijderd, zal het niet meer terugkomen. Mocht
er een stukje achtergebleven zijn dan kan dat
alsnog worden verwijderd. Daarnaast worden de
keratoacanthomen uiteindelijk ook door het
lichaam zelf opgeruimd.
|
