RINGWORM (TINEA CORPORIS) |
 |
WAT IS RINGWORM?
Ringworm is een
schimmelinfectie van de
huid. Het begint als een ronde plek die langzaam
groter wordt. De rand van de plek is rood en
schilferend. De plek ziet er uit als een ring,
vandaar de naam ringworm. Met wormen heeft het
niets te maken. De medische naam van ringworm is
tinea corporis (schimmel op het lichaam) en
schimmelinfecties van de huid worden ook wel
mycosen genoemd.
HOE ONTSTAAT
RINGWORM?
Ringworm ontstaat als
er schimmels op de huid komen. De schimmels die
ringworm veroorzaken heten dermatophyten. Deze
dermatophyten leven op de bovenste laag van de
huid, de hoornlaag. Ze kunnen niet de diepte
ingroeien, wel kunnen ze in de haarzakjes
doordringen. Er zijn verschillende soorten
schimmels die ringworm kunnen veroorzaken. De
meest voorkomende soort heet Trichophyton
rubrum, andere soorten zijn Trichophyton
tonsurans, Mycosporum canis, en
Epidermophyton
floccosum. Schimmels kunnen behalve ringworm ook
andere huidafwijkingen veroorzaken, zoals
voetschimmel, schimmelnagels, of
schimmelinfectie van het behaarde hoofd (zie
onder schimmelinfecties van de huid).
HOE KUN JE EEN SCHIMMELINFECTIE OPLOPEN?
Schimmels zitten overal. Ze
verspreiden zich via schimmelsporen, minuscuul
kleine bolletjes die op allerlei plaatsen
voorkomen. Deze sporen kunnen langdurig
overleven onder moeilijke omstandigheden, zelfs
een wasbeurt in de wasmachine bij 40 graden
overleven ze. Schimmels zijn makkelijk op te
lopen, bijvoorbeeld door met blote voeten rond
te lopen in sportzalen, zwembaden en andere
publieke ruimten. Een schimmelinfectie loop je
meestal op door contact met een mens of dier met
een schimmelinfectie. Kinderen kunnen het
oplopen van andere kinderen op school of in de
crèche. Soms is er op school een epidemie van
schimmel van het behaarde hoofd (tinea capitis).
De schimmels die dat veroorzaken (Trichophyton
tonsurans bijvoorbeeld) kunnen ook ringworm
veroorzaken bij de ouders of bij het kind zelf.
Sommige schimmels zoals Microsporum canis worden
door huisdieren (honden) overgebracht. Er zijn
ook schimmels die in de aarde leven. Schimmels
groeien het best onder warme en vochtige
omstandigheden.
HOE ZIET HET
ER UIT?
Ringworm ziet er uit
als een ronde plek op het lichaam. De rand is
wat verdikt en rood en schilferend. De plek
wordt langzaam groter. Het veroorzaakt jeuk of
een branderig gevoel. Als ze niet worden
behandeld kunnen ze heel groot worden.
![Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis](../../afbeeldingen/dermatomycosis-corporis-1z.jpg) |
![Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis](../../afbeeldingen/dermatomycosis-corporis-2z.jpg) |
![Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis](../../afbeeldingen/dermatomycosis-corporis-3z.jpg) |
ringworm (tinea corporis) |
ringworm (tinea corporis) |
ringworm (tinea corporis) |
![Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis](../../afbeeldingen/dermatomycosis-corporis-4z.jpg) |
![Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis](../../afbeeldingen/dermatomycosis-corporis-6z.jpg) |
![Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Ringworm, tinea corporis, dermatomycosis](../../afbeeldingen/dermatomycosis-corporis-7z.jpg) |
ringworm (tinea corporis) |
ringworm (tinea corporis) |
ringworm (tinea corporis) |
WIE KAN RINGWORM KRIJGEN?
In principe
kan iedereen een schimmelinfectie oplopen. Maar
het wordt het meest gezien bij kinderen en bij
jong volwassenen. Ook ouders van kinderen met
hoofdschimmel kunnen het krijgen. Personen met
een verminderde afweer en mensen met
suikerziekte zijn er bevattelijker voor. Ook
patiënten met eczeem of psoriasis, die
ontstekingsremmende crèmes of zalven op de huid
smeren (lokale corticosteroïden) kunnen
makkelijker schimmelinfecties krijgen.
IS
RINGWORM BESMETTELIJK VOOR ANDEREN?
Ja,
ringworm is besmettelijk. Gezinsleden kunnen
besmet raken. Toch gebeurt dat niet zo vaak.
Soms raakt een hele familie besmet met ringworm
als er puppies (jonge hondjes) in huis zijn met
ringworm. Ook na bezoek aan een kinderboerderij
ziet men het wel eens. Door goede hygiëne toe te
passen (handen wassen) en contact met voor
ringworm verdachte plekken te vermijden kan men
besmetting voorkomen.
HOE WORDT EEN
SCHIMMELINFECTIE VASTGESTELD?
Vaak wordt de
diagnose gesteld op het klinisch beeld, op hoe
het er uitziet. Soms wordt er wat materiaal
afgenomen om onder de microscoop te bekijken
(KOH-preparaat), of om gekweekt te worden op
schimmels in het laboratorium. Een enkele keer
wordt er een huidbiopt gedaan. Het kan soms enkele weken
duren voordat de uitslag van een schimmelkweek
bekend is.
![Hyphen in KOH-preparaat (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Hyphen in KOH-preparaat](../../afbeeldingen/KOH/hyphen-1z.jpg) |
![Hyphen in KOH-preparaat (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Hyphen in KOH-preparaat](../../afbeeldingen/KOH/hyphen-2z.jpg) |
![Hyphen in KOH-preparaat (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Hyphen in KOH-preparaat](../../afbeeldingen/KOH/hyphen-4z.jpg) |
schimmeldraden |
schimmeldraden |
schimmeldraden |
HOE WORDT RINGWORM BEHANDELD?
Schimmels worden bestreden met een
anti-schimmel geneesmiddel (antimycoticum). Deze
bestaan in de vorm van lokale producten (crèmes,
lotions, zalven) en als tabletten om in te
nemen. Bij ringworm lukt het meestal wel om de
plek met een lokaal aangebrachte
antischimmel-crème weg te krijgen. Smeer de plek
en een rand van 2 centimeter er omheen 2 x per
dag in met de crème gedurende minimaal 2 weken.
Anti-schimmelcrèmes kunt u krijgen op recept
van de huisarts of de dermatoloog. Er zijn ook
anti-schimmel crèmes die u zonder recept kunt
kopen bij de drogist of apotheek. Een voorbeeld
is Daktarin crème (miconazol crème). Deze crème
wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar, maar
als u een hoog eigen risico heeft kan het de
moeite lonen om deze zelf te kopen zonder
recept. Maar let op, niet elke ronde
schilferende plek is een ringworm, er zijn ook
nog andere huidziekten die er erg op kunnen
lijken. Bij twijfel is een bezoek aan de
dermatoloog nodig.
Als het onvoldoende
helpt, of als het een uitgebreide schimmelinfectie
is, dan is het verstandiger om antischimmel
tabletten (systemische antimycotica) te gaan
innemen. Het meest gebruikt worden itraconazol
capsules van 100 mg (1 x daags 100 mg innemen
gedurende 2 weken) en terbinafine tabletten van 250
mg (1 x daags 250 mg
innemen gedurende 2-4 weken). De tabletten
worden ook gebruikt bij patiënten die een
gestoorde afweer hebben. De behandeling met
itraconazol of terbinafine wordt meestal goed
verdragen en veroorzaakt weinig bijwerkingen.
Als u wel eens leverproblemen heeft gehad, is
het verstandig om af en toe het bloed te laten
controleren.
Producten voor lokale
behandelingvan schimmels (lokale antimycotica)
- clotrimazol - miconazol - terbinafine
- ciclopirox - sulconazol
Producten
voor orale behandelingvan schimmels
(systemische antimycotica) - terbinafine -
itraconazol - fluconazol
WAT ZIJN DE VOORUITZICHTEN?
Na
behandeling verdwijnt de schimmelinfectie
volledig zonder een spoor achter te laten. Het
is wel mogelijk om later in het leven opnieuw
besmet te raken.
WAT KAN IK ZELF NOG DOEN?
Wanneer je een ringworminfectie hebt is het
belangrijk om te zorgen voor een goede hygiëne.
Probeer niet te krabben aan de rode plekken. Was
regelmatig de handen, zodat andere personen in
je omgeving niet met de huidschimmel besmet
worden. Wanneer u ringworm bij een huisdier
ontdekt is het goed om de dierenarts te bezoeken
en een middel tegen ringworm te vragen. Het dier
kan u of anderen besmetten.
|