|
SCHIMMELNAGEL (KALKNAGEL) |
 |
WAT IS EEN SCHIMMEL NAGEL (KALKNAGEL) ?
Een schimmelnagel is een verdikte, verkleurde en
brokkelige nagel, veroorzaakt door een
schimmelinfectie die in de nagel groeit. Een
verdikte brokkelige nagel wordt ook wel een
kalknagel genoemd. In de meeste gevallen wordt
een kalknagel veroorzaakt door een
schimmelinfectie, maar niet altijd. Een verdikte
nagel kan ook een groeistoornis zijn, die niet
veroorzaakt wordt door schimmel, maar door iets
anders, bijvoorbeeld door slechte vaten, door
ouderdom, door een huidziekte zoals psoriasis,
of zomaar.
Schimmelnagels komen zeer
veel voor. Geschat wordt dat in Nederland 5% van
de bevolking één of meer schimmelnagels
heeft.De meeste schimmelnagels (98%) zijn aan
de voeten te vinden, schimmelinfecties aan de
vingernagels zijn zeldzaam. De medische naam
voor een schimmelnagel is onychomycose.
 |
 |
 |
| schimmelnagels (voeten) |
schimmelnagels (voeten) |
schimmelnagels (handen) |
HOE ZIET HET ER UIT ?
Schimmelnagels zijn dikker, hebben een gelige,
groenige of witte kleur. De nagel is kwetsbaar
en brokkelig. Knippen is niet meer gewoon
mogelijk. Soms laat de nagel gedeeltelijk of
geheel los. Schimmelnagels kunnen aan 1 of
enkele nagels zitten, maar ook aan alle nagels.
Soms is er tegelijk ook een schimmelinfectie van
de huid aanwezig (voetschimmel). Dat kan
eruitzien als kloofjes en schilfering tussen de
tenen, of schilfering langs de voetrand.
WAARDOOR WORDEN SCHIMMELNAGELS VEROORZAAKT
?
De meeste schimmelnagels worden
veroorzaakt door een schimmel uit de groep van
de dermatophyten. Deze schimmels hebben namen
die meestal met Trichophyton beginnen. De meeste
schimmelnagels worden veroorzaakt door de
huidschimmel Trichophyton rubrum (70% van de
gevallen) of door Trichophyton mentagrophytes
(20% van de gevallen). Ook de gist Candida
albicans kan een schimmelnagel veroorzaken.
Mensen die veel met de handen in contact komen
met water kunnen een Candida infectie van de
nagels van de hand krijgen.
HOE
LOOP JE SCHIMMELNAGELS OP ?
Vermoedelijk
raakt eerst de huid besmet met een schimmel, en
van daar uit later de nagels. Schimmels zijn
overal in de omgeving. Ze maken schimmelsporen.
Deze zijn heel klein en verspreiden zich
gemakkelijk. De voeten kunnen besmet raken met
een schimmel door met blote voeten rond te lopen
in kleedkamers, douche ruimten, sportclubs,
zwembaden, sauna's, etcetera. De schimmels
kunnen zowel de huid als de nagels infecteren.
Schimmelsporen kunnen ook in leven blijven in
schoenen en van daar uit weer de huid besmetten.
Het valt op dat schimmelnagels vooral bij
ouderen voorkomen. Oudere mensen hebben een
ongeveer 30x grotere kans om een schimmelnagel
te ontwikkelen dan kinderen. Misschien komt dat
omdat op oudere leeftijd de nagel minder hard
groeit waardoor schimmels makkelijker de kans
krijgen om er in te groeien. Mensen met een
verminderde weerstand (door bijvoorbeeld
prednison gebruik of besmetting met HIV) en
patiënten met suikerziekte zijn ook gevoeliger
voor het oplopen van een schimmelinfectie.
ZIJN SCHIMMELNAGELS BESMETTELIJK ?
Iedereen komt doorlopend met schimmels in
aanraking, maar niet iedereen raakt besmet. Het
heeft ook te maken met de persoonlijke weerstand
tegen schimmels. Toch zijn de schimmels die een
infectie veroorzaken meestal afkomstig van een
mens (of dier) in uw omgeving. De schimmel zit
in huidschilfertjes van mensen (of dieren) met
een schimmelinfectie. De huidschilfertjes laten
los en kunnen zich zo verspreiden.
HOE KAN IK INFECTIE VOORKOMEN ?
- Draag
slippers in ruimtes waar veel mensen op blote
voeten lopen, zoals in doucheruimtes en
zwembaden.
- Houdt u voeten goed schoon en
droog, goed afdrogen tussen de tenen, gebruik
zonodig strooipoeder / talkpoeder.
- Draag
elke dag schone, katoenen of wollen sokken en
goed ventilerende, niet te nauwe schoenen.
-
Als u zelf een schimmelnagel heeft: ga niet
lukraak ergens uw nagels zitten afvijlen
waardoor de vloer bezaaid wordt met schimmels:
doe het boven een wasbak of in een douche kuip
of bad en spoel alles zorgvuldig weg. Denk aan
uw gezinsleden.
HOE WORDT DE
DIAGNOSE GESTELD ?
De diagnose kan
worden gesteld op het klinisch beeld, op hoe het
er uit ziet. Toch is het beter om het zeker te
weten of het een schimmelnagel is. Er zijn
immers ook nog andere oorzaken voor een verdikte
brokkelige nagel (een kalknagel), zoals een
groeistoornis, slechte vaten, of een huidziekte
zoals psoriasis.
Het is vooral
belangrijk om te weten of het echt een schimmel
is, als u van plan bent om het te gaan
behandelen door het slikken van geneesmiddelen
(anti-schimmel tabletten, antimycotica). Die
anti-schimmel tabletten moeten namelijk
maandenlang geslikt worden, en ze kunnen
bijwerkingen hebben. Daarom is het goed om eerst
te bevestigen dat het een schimmelnagel is,
anders slikt u maandenlang voor niks
geneesmiddelen.
Er zijn verschillende
methoden om te zien of er een schimmel in een
nagel zit. Er kan wat schraapsel van de nagel
worden afgehaald. Dit schraapsel kan worden
verweekt met een vloeistof en worden bekeken
onder de microscoop. Soms zijn er dan
schimmeldraden te zien. Deze test is niet heel
betrouwbaar. Het nagel schraapsel kan ook worden
ingestuurd naar het laboratorium om het te
kweken op schimmels. Daar komt dan uit of er een
schimmel in zit, en ook welk type schimmel het
is. Het kweken kan wel lang duren, vooral als de
schimmel langzaam groeit. Soms duurt het wel 8
weken voordat er een uitslag is. Het is ook
mogelijk om een stukje nagel af te knippen en op
te sturen naar een pathologie laboratorium. De
nagel wordt dan in dunne plakjes gesneden en
onder de microscoop bekeken. Dit duurt 1-2
weken. De patholoog kan zeggen of er een
schimmel in zit, maar niet welke het is.
MOET EEN SCHIMMELNAGEL
WORDEN BEHANDELD ?
Het is niet altijd
nodig om een schimmelnagel te behandelen. Als u
er niet veel last van heeft, en het niet erg
cosmetisch storend vindt, dan kunt u ook
besluiten om het niet te behandelen. Behandeling
is namelijk niet zo eenvoudig, vaak komt het
meer op maandenlang pillen slikken
(anti-schimmeltabletten). Soms is het om
medische redenen verstandig om de schimmel wel
te behandelen. Bijvoorbeeld bij suikerziekte of
slechte weerstand, of als de schimmel infectie
andere problemen veroorzaakt, zoals het ontstaan
van wondroos (erysipelas), of blaasjes-eczeem
aan de handen of voeten (acrovesiculeus eczeem).
HOE WORDT EEN NAGELSCHIMMEL BEHANDELD
?
Tabletten
Een schimmelnagel
wordt behandeld met anti-schimmel tabletten
(antimycotica). Dat werkt het best. Lokaal
aangebrachte producten dringen niet voldoende
door in de nagel. Meestal worden terbinafine
tabletten of itraconazol capsules voor
geschreven. Een enkele keer fluconazol, als de
andere twee niet kunnen.
De behandeling duurt
lang, minimaal 3 maanden. Soms is een tweede
kuur nodig. Omdat de nagel langzaam groeit,
vooral de teennagels, duurt het soms wel een
heel jaar voordat het geïnfecteerde deel van de
nagel geheel uitgegroeid is.
- terbinafine, tabletten van 250 mg, eenmaal per
dag 1 tablet gedurende 3 maanden.
- itraconazol, capsules van 100 mg, eenmaal per
dag 2 capsules gedurende 3 maanden.
-
fluconazol 1 x per week 150 mg tot de geïnfecteerde
nagel is vervangen, bij vingernagels meestal 3-6
maanden, bij teennagels 6-12 maanden
Deze
geneesmiddelen kunnen bijwerkingen hebben. Lees
de bijsluiter goed. Neem ze niet als u zwanger
bent of zwanger wilt worden, of als u
borstvoeding geeft. Antischimmelpillen kunnen de
werking van sommige medicijnen versterken
(bijvoorbeeld van antidepressiva,
bloedverdunners, bepaalde hartmedicijnen). Bij
antischimmelpillen mag u sommige
cholesterolverlagende pillen niet slikken. Met
antischimmelpillen heeft u een kleine kans op
leverproblemen, zoals geelzucht.
Lokale
middelen
Lokale middelen (antischimmel
crème) zijn heel goed voor een schimmelinfectie
voor de huid, maar in de nagel dringen ze slecht
door. Gebruik een lokale antischimmelcrème om de
huid mee in te smeren, vooral tussen de tenen.
Er is in Nederland een nieuw lokaal middel
op de markt gekomen waarmee toch schimmelnagels
kunnen worden behandeld. Dit middel heet Loceryl
(amorolfine 5%). Het is een nagel lak die 1-2
keer per week moet worden aangebracht gedurende
6 maanden (teennagels 9-12 maanden). Het effect
is niet zo goed als van de orale middelen, maar
het is wel een oplossing voor mensen die geen
tabletten mogen of willen innemen.
Als de behandeling aanslaat, dan moet er
langzaam van onder naar boven een normale nagel
gaan uitgroeien zoals op de foto hieronder:
WAT KAN IK ZELF NOG DOEN ?
Wanneer de nagel vervormd of hinderlijk is, kunt
u de nagel met een puimsteen of vijl bijwerken.
Een lelijk verkleurde nagel kan eventueel met
nagellak worden afgedekt. Als er schimmelnagels
zijn, is er meestal ook voetschimmel. Deze kan
worden behandeld met een antischimmel crème.
Zorg voor droge sokken en ventilerende droge
schoenen. Ook kunt u de binnenkant van uw sokken
en schoenen bepoederen met een anti-schimmel
strooipoeder. Hierdoor worden de schimmelsporen
gedood en voorkomt u dat u na een behandeling
opnieuw besmet wordt.
|
