|
VIJFDE ZIEKTE (ERYTHEMA INFECTIOSUM) |
 |
WAT IS DE VIJFDE ZIEKTE
?
De vijfde
ziekte is een kinderziekte waarbij
vlekjes verschijnen op de wangen en later op de
rest van het lichaam. De vijfde ziekte wordt ook
wel erythema infectiosum
genoemd (dat betekent rood en besmettelijk). Het wordt veroorzaakt door een
virus
(Parvo virus B19). De vijfde ziekte is
besmettelijk voor iedereen die het nog niet
eerder gehad heeft.
Er zijn meer van dit soort
vlekjesziekten
die vooral bij kinderen voorkomen, zoals mazelen, rode hond,
en roodvonk. Het opvallende van de vijfde ziekte
is dat de kinderen niet heel ziek zijn, en dat
het begint met rode wangen.
 |
 |
|
rode wangen |
uitslag op lichaam |
WAT ZIJN DE KLACHTEN BIJ DE VIJFDE ZIEKTE ?
Kinderen hebben weinig last van de vijfde
ziekte. In de week voordat de rode wangen
verschijnen zijn er soms milde griepachtige verschijnselen: koorts,
hangerig, spierpijn,
hoofdpijn en jeuk. Daarna ontstaan de rode wangen.
Later kan een rode vlekkerige uitslag
zich verspreiden over het hele lichaam. Het
gebied rond de mond blijft vrij. De vlekken
kunnen de vorm van ringen hebben. Na ongeveer
een week verdwijnt alles weer. Een klein deel van
de kinderen (5-10%) heeft
kortdurend gewrichtsklachten van handen, voeten, knieën en polsen.
Volwassenen
kunnen ook de vijfde ziekte krijgen. Volwassenen
hebben vaker gewrichtsklachten, vooral vrouwen.
Vaak ontbreken de vlekjes en zijn er alleen maar
gewrichtsklachten. Ook blijven de
gewrichtsklachten langer bestaan, soms maanden
lang. Het kan lijken op een milde vorm van
reuma.
Als zwangere vrouwen de infectie
krijgen, in de eerste 20 weken van de
zwangerschap, dan is dat gevaarlijk voor het
ongeboren kind. Er is dan een kans op een
miskraam. Dit gebeurt in Nederland zelden, omdat
de meeste vrouwen (60-70%) als kind al de vijfde
ziekte hebben gehad en immuun zijn (ze kunnen
het virus niet nog een keer krijgen).
WIE KAN DE
VIJFDE ZIEKTE KRIJGEN ?
De vijfde ziekte
is een besmettelijke virus infectie. Het komt vooral voor
bij kinderen op basisscholen en
kinderdagverblijven, en bij hun gezinsleden. Vooral
kinderen in de leeftijdsgroep 5-15
jaar lopen het op. Af en toe is er een epidemie
(heel veel gevallen tegelijk), vooral in de
winter en in het voorjaar. Ook onderwijzeressen
en leidsters van kindercentra kunnen het
oplopen, als ze de ziekte nog niet gehad hebben
in hun jeugd. Na besmetting met het virus maakt
het lichaam antistoffen aan, daarna is men
levenslang beschermd tegen het virus (immuun).
HOE RAAK JE BESMET MET DE VIJFDE
ZIEKTE ?
Bij personen die besmet
zijn zit het virus in de keel. Door hoesten, niezen en praten, komen
kleine druppeltjes met het virus in de lucht.
Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en
besmet raken. Iemand met de vijfde ziekte kan
andere mensen besmetten vanaf één week voordat
hij ziek wordt, totdat de vlekjes verschijnen.
Op het moment dat de vlekjes verschijnen is het
dus al niet meer besmettelijk.
De vijfde ziekte is
niet heel erg besmettelijk, je moet langere tijd
dicht in de buurt zijn van iemand die het heeft
om het op te lopen. Daarom loop je het vooral op
binnen het gezin, of op een kinderdagverblijf, peuterspeelzaal of
school. Niet iedereen die in de buurt is geweest
van iemand met de vijfde ziekte, wordt ziek. De
tijd tussen besmet raken en ziek worden is
meestal 1 tot 3 weken.
HOE
WORDT DE VIJFDE ZIEKTE BEHANDELD ?
Er is geen behandeling voor, en dat is ook
niet nodig. Het gaat vanzelf over.
MOET EEN BESMET KIND THUIS WORDEN
GEHOUDEN ?
Dat hoeft niet, want
op het moment dat de vlekken verschijnen is het
virus al weer weg, het is dan niet meer
besmettelijk. Als het kind zich goed voelt kan
het gewoon naar kinderdagverblijf,
peuterspeelzaal of school. Vertel het wel aan de
leiding of de leerkracht. Zij kunnen dan (na
overleg met de GGD) andere ouders informeren.
Ouders kunnen dan letten op de klachten van de
vijfde ziekte bij hun kind.
Een
volwassene die de vijfde ziekte heeft en zich
goed voelt, kan gewoon werken.
WAT ALS IK ZWANGER BEN ?
Besmetting met de vijfde ziekte in de eerste
helft van de zwangerschap kan gevaarlijk zijn
voor het kind. Er is kans op een miskraam. Bij
de meeste vrouwen verloopt de zwangerschap
normaal en zijn er voor de baby geen gevolgen.
Een zwangere kan alleen besmet worden als zij
nog nooit in aanraking is geweest met het virus,
en dus geen antistoffen heeft. Door
bloedonderzoek kan men zien of er antistoffen
zijn.
Bent u zwanger en heeft iemand in
het gezin de vijfde ziekte? Overleg dan met uw
huisarts. U kunt wel uw kinderen gewoon halen en
brengen naar een kindercentrum, de kans dat bij
halen en brengen een besmetting optreedt is
gering. Voor een zwangere leerkracht of leidster
die geen antistoffen heeft en minder dan 20
weken zwanger is ligt dat anders: als er een
epidemie van de vijfde ziekte is op school of
kindercentrum, dan kan zij beter thuis blijven.
Drie weken nadat het laatste kind de vijfde
ziekte heeft gehad, of als de zwangerschap meer
dan 20 weken is geworden, is de werkplek weer
veilig.
WAT KAN IK DOEN OM DE
VIJFDE ZIEKTE TE VOORKOMEN ?
Er is geen inenting tegen de
vijfde ziekte. Er zijn ook geen medicijnen die
de ziekte kunnen voorkomen. Er zijn wel tips om
verspreiding te voorkomen zoals bij hoesten en niezen een papieren
zakdoekje gebruiken, hand voor neus en mond
houden, of in de plooi van de elleboog
hoesten en niezen, en regelmatig handen wassen
met water en zeep.
|
