Werkingsmechanisme
Dupilumab is een humaan
monoklonaal antilichaam dat specifiek bindt aan de
interleukine-4-receptor alfa, waardoor de Th2-cytokines interleukine 4 (IL4)
en interleukine 13 (IL13) worden geremd. IL4 en IL13 spelen een belangrijke
rol in het ontstekingsmechanisme bij atopisch eczeem en bij astma. Het
effect van dupilumab is onderzocht in een grote placebo gecontroleerde studie
bij 380 patiënten met atopisch eczeem. Als uitkomstmaat werd de EASI
gebruikt (eczema area and severity index). Al na een week werd een
significante reductie van de EASI bereikt t.o.v. placebo. In de dosis 300 mg
per 2 weken bereikte 78% van de patiënten een EASI50 (50% reductie van de
EASI, een reductie die als klinisch belangrijk wordt beschouwd). De
bijwerkingen waren over het algemeen mild. Dupilumab
is de eerste biological die geregistreerd is voor de behandeling van
atopisch eczeem.
Toedieningsvormen- Dupixent (dupilumab) 150 mg/ml
oplossing voor injectie, in een voorgevulde spuit of auto-injector met 2 ml (300 mg)
- Dupixent (dupilumab) 175 mg/ml oplossing voor injectie, in een voorgevulde
spuit of auto-injector met 1.14 ml (200 mg)
Elke
verpakking bevat 2 spuiten. De oplossing bevat L-argininehydrochloride,
L-histidine, polysorbaat 80, natriumacetaat, azijnzuur, sucrose, en water
voor injecties. De ampullen moeten in de koelkast worden bewaard (2-8 °C),
bij kamertemperatuur <25 °C zijn ze 2 weken houdbaar.
Indicaties
• |
Matig ernstige tot ernstige vormen van atopisch eczeem bij
volwassenen die in aanmerking komen voor een systemische
behandeling. |
Bij matig ernstig tot ernstige vormen van atopisch eczeem waarbij de
lokale behandeling met zalven en/of lichttherapie tekort schiet kunnen een
aantal orale immunosuppressiva worden voorgeschreven zoals prednison,
ciclosporine, azathioprine, methotrexaat en mycofenolaat mofetil. Van deze
middelen zijn alleen ciclosporine en prednison geregistreerd voor de
behandeling van atopisch eczeem; de andere middelen worden off-label
voorgeschreven. Over het algemeen zal dupilumab vanwege de hoge kosten
vooral worden voorgeschreven indien de eerste lijns orale immunospurressiva
niet effectief zijn of vanwege bijwerkingen of contraindicaties niet kunnen
worden voorgeschreven.
DoseringDe startdosis is 600 mg (2 voorgevulde
spuiten) subcutaan, daarna eenmaal per 2 weken 300 mg.
Contra-indicaties
• |
Overgevoeligheid voor de werkzame stoffen of hulpstoffen |
Contra-indicaties, relatief
• |
Intestinale worminfecties (eerst behandelen) |
Zwangerschap, lactatie, vruchtbaarheidEr zijn geen
aanwijzingen dat dupilumab schadelijk is voor de ongeboren vrucht. Toch
adviseert de fabrikant uit voorzorg dat Dupixent alleen bij zwangerschap mag
worden gebruikt als de potentiële voordelen opwegen tegen het potentiële
risico voor de foetus. Het is niet bekend of dupilumab in de moedermelk
wordt uitgescheiden of dat het na inname systemisch wordt geabsorbeerd. Er
moet worden besloten of de borstvoeding moet worden gestaakt of dat
behandeling met Dupixent moet worden gestaakt, waarbij het voordeel van
borstvoeding voor het kind en het voordeel van behandeling voor de vrouw in
overweging moeten worden genomen. Dieronderzoek toonde geen verminderde
vruchtbaarheid.
Bijwerkingen
• |
reacties op de insteekplaats |
• |
conjunctivitis |
• |
orale herpes |
• |
eosinofilie |
• |
hoofdpijn |
• |
allergische conjunctivitis |
• |
jeukende ogen |
• |
blefaritis |
• |
overgevoeligheid; er werden zeer zeldzame gevallen gemeld van
serumziekte/serumziekte-achtige symptomen |
• |
eczema herpeticum |
• |
herpes zoster |
• |
overige infecties |
ImmunogeniciteitEr kunnen antistoffen
tegen het geneesmiddel worden gevormd. Deze hebben over het algemeen
geen invloed
op de veiligheid of werkzaamheid.
Waarschuwingen en
voorzorgenBij systemische overgevoeligheid moet de behandeling
met dupilumab worden gestaakt. Dupilimab kan veroorzaken dat het
immuunsysteem intestinale worminfecties niet goed meer kan aanpakken.
Eventuele worminfecties moeten voorafgaand aan behandeling met dupilumab
worden behandeld. Dus moet er op worden gescreend bij patiënten die in de
Tropen zijn geweest. Een worminfectie die tijdens behandeling ontstaat moet
worden behandeld; reageert de infectie niet op de behandeling, dan dupilumab
staken en pas hervatten als de worminfectie onder controle is. Patiënten met
een conjunctivitis die niet goed reageert op standaard behandeling met
oogdruppels moeten worden verwezen naar de oogarts. Patiënten met astma
reageren ook goed op de behandeling, maar moeten het afbouwen van hun astma
medicatie in overleg met de voorschrijvend (long-)arts doen. Bij staken van
de dupilumab behandeling kunnen zij een astma aanval krijgen. Dupilumab
heeft geen effect op de lever en de nier, en de dosis hoeft niet te worden
aangepast bij nierinsufficiëntie. Er is ook geen screenend labonderzoek
nodig naar lever- en nierfunctie of bloedbeeld voorafgaande aan de
behandeling of tijdens de behandeling. Er kan een tijdelijke eosinofilie optreden. Hoewel
infecties waaronder herpes en eczema herpeticum zijn voorgekomen in de
studies, en daarom gemeld zijn als adverse events, blijkt uit een recente
meta-analyse dat infecties juist minder vaak voorkomen tijdens gebruik van
dupilumab, omdat het beter gaat met het eczeem.
Controles
voor aanvang dupilumab:
• |
optioneel: faeces onderzoek op worm eieren en cysten bij patiënten die in
de afgelopen 5 jaar in de Tropen zijn geweest; vooral als er
klachten zijn (geweest) die kunnen passen bij een worminfectie |
Referenties
1. |
de Bruin-Weller MS. Biologicals bij
constitutioneel eczeem. Ned Tijdschr Dermatol Venereol
2017;27:183-186. |
2. |
Roekevisch E, Spuls PI, Kuester D, Limpens J,
Schmitt J. Efficacy and
safety of systemic treatments for moderate to severe atopic dermatitis: A
systematic review. J Allergy Clin Immunol 2013;133:429-438. |
3. |
Schaft J van der, Politiek K, Reek JM van
den, Kievit W, Jong EM de, Bruijnzeel-Koomen CA, et al. Drug survival for
azathioprine and enteric-coated mycophenolate sodium in a long-term daily
practice cohort of adult patiënts with atopic dermatitis. Br J dermatol
2016;175:199-202. |
4. |
Politiek K, Schaft J van der, Coenraads PJ,
Bruin-Weller MS de, Schuttelaar ML. Drug survival for methotrexate in
a daily practice cohort of adult patiënts with severe atopic dermatitis.
Br J Dermatol 2016;174:201-203. |
5. |
Beck LA, Thaci D, Hamilton JD, et al.
Dupilumab treatment in adults with moderate-to-severe
atopic dermatitis. N Engl J Med 2014;371:130-139. |
6. |
Thaci D, Simpson EL, Beck
LA, et al. Efficacy and safety of dupilumab in adults with
moderate-to-severe atopic dermatitis inadequately controlled by topical
treatments: a randomised, placebo- controlled, dose-ranging phase 2b
trial. Lancet 2016;387:40-52. |
7. |
Simpson EL, Bieber T, Guttman-Yassky E, Beck
LA, Blauvelt A, Cork MJ. The Phase 3 Trials of Dupilumab
versus Placebo in Atopic Dermatitis. N Engl J Med 2016;375:2335-2348. |
8. |
Fleming P, Drucker AM, Risk of Infection in
Patients with Atopic Dermatitis Treated with Dupilumab: A
Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials, Journal of American
Dermatology (2017), doi: 10.1016/j.jaad.2017.09.052 |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.