Het acquired digital fibrokeratoma (synoniemen: acquired acral fibrokeratoma, fibrokeratoma acquisitum, acraal fibrokeratoom) is een zeldzaam, goedaardig, huidkleurig bolvormig uitgroeiend tumortje aan de vingers of tenen (soms ook voetzool). De entiteit is in 1968 beschreven door Bart et al. Meestal zijn ze kleiner dan 1.5 cm, maar ze kunnen heel groot worden (> 3 cm) en ook langwerpig uitgroeien. De oorzaak is niet bekend, mogelijk secundair aan trauma (niet bewezen).

Het acraal fibrokeratoom kan ook uit de nagelriem groeien en is dan klinisch niet te onderscheiden van een periunguaal fibroom zoals dat kan voorkomen bij tubereuze sclerose (Koenense tumor). Koenen's tumoren zijn echter meestal multilobulair, aan meerdere tenen of vingers tegelijk, geassocieerd met tubereuze sclerose en histologisch anders (met stervormige myofibroblasten).

Klinisch beeld:
Huidkleurige tumor, bolrond of kegelvormig uitgroeiend, aan de basis omvat door een kraagje van de omgevende epidermis. Bekleed met normale huid, soms wat hyperkeratose. Meestal aan de zijkant of bovenkant van de vingers, soms aan de tenen, uit de nagelriem (periunguaal fibroom), zelden op de voetzool.



PA: zie ook de ingescande PA-coupe van de afdeling pathologie van de University of Toronto.



DD:
eccrien poroma, callus, Koenense tumor (periunguaal fibroom bij tubereuze sclerose), accessoire rudimentaire vinger, granuloma pyogenicum, cornu cutaneum, Kaposi sarcoma, keratoacanthoom, infantile digital fibroma, verruca vulgaris, epitheliale inclusie cyste, myxoid cyste, fibromatosis nno.



Therapie:
Excisie.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.