Bartholinitis is een acute ontsteking van de klieren van Bartholini (abcessus glandulae Bartholini). De glandulae Bartholini liggen onder de labia majora, de uitvoergangen zijn nauwelijks zichtbaar op 5 en 7 uur in de sulcus nymphohymenalis, aan de binnenzijde van de labia minora. Er kan een acute ontsteking ontstaan (vaak een menginfektie van E. coli met streptoccen/stafylococcen) en dit veroorzaakt een forse pijnlijke zwelling in het dorsale deel van het labium majus. Ook gonorroe kan een Bartholinitis-abces veroorzaken (zie onder gonorroe). In de DD staat ook hidradenitis suppurativa.



Therapie:
Perforeert op den duur spontaan, maar i.v.m. pijn is het beter in de acute fase bij duidelijke fluctuatie een lengteincisie (1-2 cm) te maken aan binnenzijde labium. Lokale anaesthesie zou volgens de handboeken niet nodig zijn, maar een heel voorzichtig ingespoten verdoving is toch wel aan te bevelen. Systemische antibiotica zijn meestal niet nodig. Een cyste kan ontstaan, in rustige fase doorverwijzen naar gynaecoloog voor marsupialisatie van de cyste.
Incisie gevolgd door frequente zitbaden (betadinejodiumzeep), vaak uitspoelen met handdouche, frequente verbandwisseling.

Bartholinitis gonorrhoica (abcessus glandulae Bartholini door Gonococcen) is een Bartholinitis-abces t.g.v. Neisseria gonorrhoica. Zie boven onder bartholinitis.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.