Een cornu cutaneum (cutaneous horn) is een pilaarsgewijs aangroeiende harde hyperkeratose (een zuil van hoorn). Cutaneous horns kunnen tot 4 cm per maand aangroeien en zeer groot worden. Ze kunnen zich ontwikkelen o.b.v. diverse benigne en maligne laesies die met hyperkeratose gepaard gaan, zoals keratosis actinica (20-40%), plaveiselcelcarcinoom (20%), morbus Bowen, verruca vulgaris (filiformis), verruca seborroica, tricholemmoma, basaalcelcarcinoom, naevi, etc. Risicofactoren voor (pre)maligniteit zijn: oudere leeftijd, mannelijk geslacht, aan zon blootgestelde huid en laesies met een brede basis.



PA:
Hyperkeratotische conus t.g.v. langer bestaande hyperkeratose. Verder geen specifieke PA want een cutaneous horn komt voor op basis van verschillende dermatosen zoals keratosis actinica, verruca vulgaris, verruca filiformis, verruca seborroicum, plaveiselcelcarcinoom, trichilemmoma, basaalcelcarcinoom.

Therapie:
Bij verdenking op maligniteit (carcinoma spinocellulare) excisie met een tumorvrije marge van 5 mm.
Een alternatief is het hoorn verwijderen (afknippen, snijden) en een biopt afnemen uit de onderliggende laesie.
Bij geringe verdenking op maligniteit excochleatie of shave excisie, eventueel gevolgd door electrocoagulatie van het wondbed en histopathologisch onderzoek van de verwijderde tumor. Indien er toch sprake is van maligniteit, in tweede instantie alsnog excisie.
Cryotherapie. Bevries goed de hoorn, net zolang totdat er zich in de huid rondom de hoorn een rand ijs ontstaat van 2-3 mm. Herhaal dit na verdwijnen van het ijs nog een keer.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.