HYPERPIGMENTATIE: THERAPIE home ICD10: n.v.t.

Bij maculaire hyperpigmentaties, met name melasma: hydrochinon. Dit veroorzaakt een afname in de vorming of een toename in de afbraak van melanosomen. Vaak wordt 2-5% hydrochinon gecombineerd met 0,1% triamcinolon en 0,01% tretinoine (Kligman formule). Bij mensen met een donkere huid (type V, VI) bestaat het risico van ochronosis.

Het monobenzylether van hydrochinon (MBEH) dient te worden vermeden daar irreversibele (vitiligo-achtige) depigmentaties kunnen ontstaan. 5-20% MBEH vindt wel toepassing wanneer men bij een patiënt met meer dan 80% vitiligineuze huid de resterende normale huid wil depigmenteren (duur van de therapie: 3-6 maanden).

Postinflammatoire hyperpigmentatie is (behalve het aanpakken van de oorzaak) moeilijk te behandelen. Naast toename van melanine pigment in de epidermis is hier vooral sprake van pigment incontinentie met stapeling van pigment in de macrofagen van de oppervlakkige en soms diepe dermis.

Levervlekken (lentigo senilis), oppervlakkige donkere verrucae seborrhoica en donkere verrucae planae van de handrug kan men tijdelijk bleken met waterstofperoxyde. Een 30-procentige oplossing geeft aanleiding tot selectieve afbraak van het melanine pigment, ook de melanosomen verliezen hun pigment (vergelijk het bleken van haar). Lentigo en nevus spilus alsmede nevus ceruleus, nevus van Ota en nevus van Ito zijn niet op specifieke wijze te behandelen. Camouflage is mogelijk. Recent is beschreven dat levervlekken kunnen reageren op tretinoïne crème 0.05% FNA.

Lasertherapie is voor een aantal vormen van hyperpigmentatie een optie.


R/ een goede sunscreen altijd meegeven (zie onder zonnebrandcrèmes).
R/ hydrochinon 2 of 5% crème FNA (hydrochinon 2 of 5%, tretinoïne 0.05%, in cremor lanette II FNA). Niet te lang doorgaan, evalueren na 3 maanden. Hydrochinon 5% veroorzaakt soms een vlekkerige, te sterke depigmentatie. of reactieve hyperpigmentatie (ochronosis).
R/ hydrochinon 2 of 5%, tretinoïne 0.05%, HCA 0.5% in cremor lanette II FNA.
R/ hydrochinon 2 of 5%, tretinoïne 0.05%, TAC 0.1%, in cremor cetomacrogolis (Kligman).
R/ tretinoïne 0.05-0.1% crème zonder verdere toevoegingen.
R/ waterstofperoxide 30% oplossing voor bleken van de haren.
R/ Depigman oftewel monobenzon, (monobenzylether van hydrochinon) 5-20% in cremor lanette I FNA.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.

31-05-2023 (JRM) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid