Hypertrichosis betekent toegenomen beharing. Hypertrichosis kan aangeboren zijn (congenitale hypertrichosis), bijvoorbeeld hypertrichosis lanuginosa, of verworven, bijvoorbeeld drug-induced hypertrichosis (ciclosporine, corticosteroïden), of hormonaal (hirsutisme). Hypertrichose kan ook worden onderverdeeld in gegeneraliseerd en lokaal. Voorbeelden van lokale hypertrichose zijn naevoide hypertrichosis, hypertrichose op het voorhoofd bij porphyrie (PCT, EPP), en de sacrale hypertrichosis die kan voorkomen bij neurale buisdefecten.

De hoeveelheid lichaamshaar is niet voor alle bevolkingsgroepen hetzelfde, er is een rasgebonden variatie. Met polytrichosis wordt bedoeld het hebben van veel lichaamshaar, sterk behaard zijn (excessive body hair), als variant van normaal en t.o.v. andere mannen of vrouwen uit dezelfde bevolkingsgroep.

Congenitale gegeneraliseerde hypertrichosis (CGH) is gedefinieerd als een diffuse overbeharing die aanwezig is vanaf de geboorte. Het kan voorkomen als geïsoleerd verschijnsel, maar ook in het kader van syndromen. Daarom is het belangrijk om te beoordelen of er andere afwijkingen zijn, zoals afwijkingen in het gelaat, ogen, tanden, hart, nieren, botten, extremiteiten, of obesitas of ontwikkelingsachterstand.



Congenitale gelokaliseerde hypertrichosis komt ook voor, bijvoorbeeld op het behaarde hoofd kan vanaf de geboorte een plek aanwezig zijn met dikkere haren, zonder dat daar een zichtbare congenitale naevus aanwezig is (primaire naevoide hypertrichosis). Ook laag op de rug kan gelokaliseerde hypertrichose voorkomen (lumbosacrale hypertrichosis), bij spina bifida of andere neurale buis defecten.



Verkregen gegeneraliseerde hypertrichosis kan vele oorzaken hebben waaronder geneesmiddelen (ciclosporine, corticosteroïden, anti-convulsiva, fenytoïne, interferon), ondervoeding, anorexia nervosa, metabole ziekten (mucopolysaccharidoses, Hurler, Hunter, Sanfilippo syndroom), juveniele dermatomyositis, infecties, congenitale porfyrie, endocriene stoornissen, maligniteiten (paraneoplastisch), en tumoren in ovarium en bijnierschors.





Therapie:
R/ scheren, epileren, waxen.
R/ bleken van donkere haren met waterstofperoxide (H2O2) 6%.
R/ laser epilatie (Ruby laser (694 nm, 2 milliseconden), alexandrite laser (755 nm, 3-20 milliseconden), diode laser (810 nm, 50-250 milliseconden) Q-switched Nd:YAG laser (Neodynium:Yttrium-Albumin-Garnet laser, 1064 nm, 5-18 milliseconden).
R/ Vaniqa 11.5% crème (115 mg eflornithine hydrochloride-monohydraat) tube à 60 g, 2 dd aanbrengen (zie bijsluiter). Wordt niet vergoed, verkrijgbaar zonder recept.
R/ glibenclamide 2 dd 1.25 mg wordt experimenteel gegeven bij Cantù syndroom (0.05-0.15 mg/kg/ dag verdeeld over 2 doses).




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.