Idiopathische eruptieve maculaire pigmentatie (Idiopathic
Eruptive Macular Pigmentation, IEMP, pigmentatio maculosa eruptiva idiopathica,
melanosis lenticularis generalisata) is een zeldzame entiteit, beschreven door
Degos et al. in 1978 en door Sanz de Galdeano et al. in 1996. Het klinisch beeld
bestaat uit een eruptie van gehyperpigmenteerde, bruine, niet schilferende maculae
op de romp en de proximale extremiteiten, niet voorafgegaan door een inflammatoire
fase (anders zou de diagnose postinflammatoire hyperpigmentatie worden gesteld).
Het komt vooral voor bij kinderen en adolescenten. De mucosae, handpalmen en
voetzolen zijn niet aangedaan. Er is ook een variant van IEMP waarbij licht
verheven, fluweelachtige, hypergepigmenteerde plaques beschreven worden.
Het is een wat vage entiteit, toch moeilijk te onderscheiden van de diagnose
postinflammatoire hyperpigmentatie e.c.i. of van ashy dermatosis.
De
diagnostische criteria zijn:
1. eruptie van bruine, niet confluerende, asymptomatische
maculae over de romp, de nek en de proximale extremiteiten;
2. afwezigheid
van vooraf bestaande, inflammatoire huidaandoeningen;
3. geen verband met
medicatie;
4. histologie:
- hyperpigmentatie van een
intacte, basale cellaag, geen vacuolaire degeneratie;
- dermale melanofagen;
- perivasculair, mononucleair infiltraat,
geen lichenoïd infiltraat;
- een normaal aantal mestcellen.
![Idiopathische eruptieve maculaire pigmentatie (klik op foto voor vergroting) [bron: Verma S, Thakur BK. Idiopathic eruptive macular pigmentation with papillomatosis. Indian Dermatol Online J 2011;2(2):101-103 - Creative Commons License 3.0 - Public Access Journal] Idiopathische eruptieve maculaire pigmentatie](../../../afbeeldingen/idiopathic-eruptive-macular-pigmentation-1z.jpg) |
IEMP |
Foto: Verma S, Thakur BK. Indian Dermatol Online J 2011;2(2):101-103 (Creative Commons License
3.0 -
Public Access Journal).
DD:
ashy dermatosis (erythema dyschromicum perstans),
fixed drug-eruptie,
café-au-lait maculae,
cutane mastocytose,
postinflammatoire hyperpigmentatie,
Gougerot-Carteaud. IEMP gaat vanzelf weer over, Ashy dermatosis niet. Postinflammatoire
hyperpigmentatie ontstaat na aantasting van de basale membraan door inflammatoire
aandoeningen zoals eczeem, lupus, lichen planus, etc. Histologisch is postinflammatoire
hyperpigmentatie moeilijk te onderscheiden van IEMP.
Therapie:
Er is geen effectieve behandeling. Het gaat spontaan na enkele maanden tot jaren
(gemiddeld 1,4 jaar) in regressie.
Referenties
1. |
Degos R, Civatte J, Belaich S. Idiopathic
eruptive macular pigmentation. Ann Dermatol Venereol 1978;105:177-182. |
2. |
Sanz de Galdeano C, Léauté-Labrèze C, Bioulac-Sage
P, et al. Idiopathic eruptive macular pigmentation: report of five
patients. Pediatr Dermatol 1996;13:274-271. |
3. |
Jang KA, Choi JH, Sung KS, et al. Idiopathic
eruptive macular pigmentation: report of 10 cases. J Am Acad Dermatol
2001;44:351-353. |
4. |
Grover S, Basu A. Idiopathic eruptive macular
pigmentation: report on two cases. Indian J Dermatol 2010;55:277-278. |
5. |
Vermander E, Suys E. Idiopathische eruptieve
maculaire hyperpigmentatie. Een zeldzame oorzaak van hypergepigmenteerde
maculae. Ned Tijdsch Dermatol Venereol 2011;8:428-430. |
6. |
Verma S, Thakur BK. Idiopathic eruptive macular pigmentation with papillomatosis. Indian Dermatol Online J 2011;2(2):101-103. |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.