Leukonychia betekent
witte nagels, en er bestaan verschillende vormen
van, variërende van enkele witte stippen (
leukonychia punctata), vlekjes, of
strepen (
leukonychia striata) tot een compleet witte nagel (
leukonychia
totalis). De oorzaak is een milde verhoorningsstoornis (parakeratose). De
witte vlekken groeien mee met de nagel en verdwijnen niet als er druk op de
nagel wordt uitgeoefend (zoals bij
Muehrcke's lines).
Leukonychia punctata komt vaak voor, vooral
bij kinderen (vaak door trauma, geen onderliggende ziekte). Het kan ook
voorkomen bij inflammatoire huidziekten zoals alopecia areata.
Leukonychia striata zijn transversale witte lijnen die in een repeterend
patroon uitgroeien. Dit komt idiopathisch voor, maar ook bij systemische
ziekten en bij geneesmiddelen gebruik. Het is vergelijkbaar met de strepen
en deuken die beschreven zijn onder de namen
Mees'
lines,
Beau's lines en
Muehrcke's lines.
Longitudinale witte strepen komen voor bij de
ziekte van Darier, meestal samen met longitudinale erythronychia en distale
splijting van de nagel.
Leukonychia totalis en subtotalis komt voor
als congenitale aandoening, als geïsoleerd fenomeen of in het kader van
syndromen (leukonychia congenita, Q84.4)
![Leukonychia (klik op foto voor vergroting) [bron: www.nailsmag.com] Leukonychia](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-1z.jpg) |
![Leukonychia (klik op foto voor vergroting) [bron: Danderm] Leukonychia](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-2z.jpg) |
![Leukonychia (klik op foto voor vergroting) [bron: www.drmhijazy.com] Leukonychia](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-3z.jpg) |
leukonychia |
leukonychia punctata |
leukonychia striata |
![Leukonychia striata (klik op foto voor vergroting) [bron: www.dermatlas.med.jhmi.edu] Leukonychia striata](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-striata-1z.jpg) |
![Leukonychia striata door chemotherapie (klik op foto voor vergroting) [bron: NEJM] Leukonychia striata](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-striata-2z.jpg) |
![Leukonychia totalis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.medicinenet.com] Leukonychia totalis](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-totalis-1z.jpg) |
leukonychia striata |
leukonychia striata |
leukonychia totalis |
![Leukonychia totalis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.dermis.net] Leukonychia totalis](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-totalis-2z.jpg) |
![Leukonychia punctata bij alopecia areata (klik op foto voor vergroting) [bron: Tosti et al. Color Atlas of Nails] Leukonychia punctata bij alopecia areata](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-punctata-alopecia-areata-1z.jpg) |
![Leukonychia longitudinalis bij de ziekte van Darier (klik op foto voor vergroting) [bron: onbekend] Leukonychia longitudinalis bij de ziekte van Darier](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/leukonychia-longitudinaal-Darier-1z.jpg) |
leukonychia totalis |
punctata (alopecia areata) |
leukonychia
bij m. Darier |
Proximale leukonychia kan worden veroorzaakt door een mycose die de
nagelmatrix aantast.
Pseudoleukonychia is geen echte leukonychia
maar een oppervlakkige beschadiging van de nagel. Het kan worden veroorzaakt
door een oppervlakkige
mycose en door chemische beschadiging door nagellak en remover (keratin
granulation).
DD:
Mees'
lines,
Beau's lines en
Muehrcke's lines,
half and half nails,
Terry’s nails. Zie ook onder
nagelafwijkingen.
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, AMC,
Amsterdam.