Melanonychia striata zijn longitudinale bruine tot
bruinzwarte banden in de nagel. Kan berusten op een benigne subunguale melanocytaire
laesie, maar ook op een
subunguaal
melanoom. Melanonychia striata komt vaak voor bij personen met een donkere
huid, als fysiologisch verschijnsel. Het zit dan vaak aan meerdere vingers.
Het komt ook voor tijdens de zwangerschap. Melanoom overwegen bij
Hutchinson's sign (verschijnen pigment
in de huid boven of naast de nagelmatrix), bij plotseling begin in één, tevoren
gezonde nagel, zonder voorafgaand trauma, bij melanoom in de (familie-)anamnese,
bij donkerder of breder worden van de band. Breder of donkerder worden van de
band wijst op groei van de laesie.
 |
 |
| melanonychia
striata |
melanonychia
striata |
 |
 |
| melanonychia |
melanonychia |
DD:
Naevus naevocellularis,
melanoom, traumatisch
(
subunguaal haematoom),
onychomycose, fysiologisch (bij donkere
huid, en in de zwangerschap), lichen planus,
m.
Bowen,
Peutz-Jeghers syndroom,
Laugier-Hunziker syndroom,
beschadiging nagelmatrix (radiotherapie), frictie (nagelbijten, knellende schoenen),
interne ziekten (AIDS, m. Addison, Cushing syndroom, hyperthyreoidie,
hemochromatose,
porfyrie, vitamine B-12 deficiëntie), geneesmiddelen
(zidovudine, hydroxyureum, cytostatica, tetracycline, ketoconazol, psoralenen).
Zie ook onder
nagelafwijkingen.
| Oorzaken melanonychia: |
- Fysiologisch, raciaal
- Traumatisch
- Naevi
- Subunguaal
melanoom
- Huidziekten (onychomycose, chronische paronychia,
psoriasis, lichen planus, amyloïdose, chronische bestralingsdermatitis,
systemische lupus erythematosus, sclerodermie, onychomatricoma,
morbus Bowen, myxoid pseudocyste, basaalcelcarcinoom, verruca vulgaris,
subunguale lineaire keratose, perniones)
- Syndromen (Peutz-Jeghers
syndroom, Christ-Siemens-Touraine syndroom, Laugier-Hunziker syndroom)
- Systemische ziekten (Addison, Cushing, hyperthyreoidie, acromegalie,
hemosiderose, hyperbilirubinemie, porfyrie, graft-versus-host disease,
aids)
- Geneesmiddelen (ACTH, amodiaquine, amorolfine, arseen,
chloroquine, clofazimine, clomipramine,fenothiazine, fenytoïne,
fluconazol, fluoriden, goudzouten, iIbuprofen, ketoconazol, lamivudine,
mepacrine, MSH, minocycline, psoraleen, roxitromycine, steroiden,
sulfonamide, thallium, timolol, zidovudine)
- Chemotherapie (bleomycine,
busulfan, cyclofosfamide, dacarbazine, daunorubicine, doxorubicine,
etoposide, 5-fluorouracil, hydroxyureum, imatinib, melphalan, methotrexaat,
nitrosureum-derivaten, stikstofmosterdverbindingen, tegafur) |
Bron: Pasch MC. Melanonychia. Ned Tijdschr Dermatol Venereol 2014;24:77-82.
| ABCDEF risicofactoren subunguaal melanoom |
| A |
Age |
5e - 7e decade |
| B |
Brown |
bruinzwarte lijn, >3 mm, onregelmatige begrenzing |
| C |
Change |
verandering in kleur of breedte of aspect van de nagelplaat |
| D |
Digit |
duim, wijsvinger, grote teen |
| E |
Extension |
pigment ook in omliggende huid |
| F |
Family |
melanoom of dysplastische naevi in familie |
Beleid: bij verdenking melanoom proximale deel nagel
verwijderen en een biopt uit de matrix nemen. Zie voor techniek nagelmatrix
biopt de video's onder
subunguaal hematoom. Een nagelmatrix biopt afnemen is niet eenvoudig maar
gaat als volgt:
1. Oberst anesthesie aanbrengen
2. Steriele handschoen
over de hand aanbrengen
3. Knip het puntje er af en rol handschoen rond de
vinger op als een tourniquet
4. Draai de tourniquet aan met een klem en fixeer
de klem onder de teruggeslagen rand van de handschoen
5. Snij de huid van
de nagelriem op 2 punten in en klap de huid om
6. Wrik de nagel los met een
stevige schaar of een blad (als er een nagelextractie set is)
7. Snij een
klein vierkant en oppervlakkig blokje uit de gepigmenteerde plek
8. Klap
de huid terug, plaats eventueel ook een stuk nagel terug en hecht de huid vast
De complicaties zijn infectie (de nagel is zeer infectie gevoelig), pijn
(de patiënt moet minimaal paracetamol en NSAID's of tramadol in huis hebben)
en bloeding. Bij ingrepen aan de tenen ruim schoeisel meenemen rekening houdend
met een drukverband.
Referenties
| 1. |
Richert B, Lateur N, André J. How to deal
with longitudinal melanonychia? Ned Tijdschr Dermatol Venereol 2003;13:101-104. |
| 2. |
Pasch MC. Melanonychia. Ned Tijdschr Dermatol
Venereol 2014;24:77-82. |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.
ICD10: L60.8
