NAEVI / MOEDERVLEKKEN (moles, birthmarks): overzicht en indeling home ICD10: n.v.t.

Definitie naevus: goedaardige huidafwijking, niet erfelijk, maar wel tijdens de geboorte aanwezig (of in aanleg aanwezig maar nog niet zichtbaar), berustend op een storing in de embryonale ontwikkeling, en gekenmerkt door een plaatselijk teveel of tekort aan bepaalde huidsamenstellende bestanddelen.

Met naevus nno wordt meestal de gewone moedervlek (naevus naevocellularis) bedoeld.
Voor foto's van de verschillende naevi zie: overzicht naevi, tumoren en macula.

Naevus naevocellularis (moedervlek) Naevus naevocellularis (moedervlek)
naevus dermatoscopie

Atypische naevus Atypische naevus
atypische naevus dermatoscopie


De naevi kunnen worden ingedeeld in melanocytaire naevi (melanocyten naevi en naevocyten naevi), organoïde naevi (epitheliale naevi en bindweefsel naevi), vasculaire naevi, naevi uitgaande van de zweetklieren, naevi uitgaande van de haarfollikels, en overige naevi.


Melanocytaire naevi:
Pigmentcel naevi (toename van melanocyten of pigment)

epidermale melanocyten naevi:
- café au lait vlekken
- melanosis naeviformis (naevus van Becker)
- naevus spilus
- lentigo simplex
- lentigo syndromen
- segmentale lentiginosis
- lentigo labialis (orale melanosis)

geen echte naevi maar focale toename pigment door zon-expositie:
- epheliden (sproeten)
- lentigo solaris (ouderdomsvlekken, levervlekken)

dermale melanocyten naevi:
- mongolenvlek (Mongolian spot)
- naevus van Ota
- naevus van Ito
- naevus coeruleus (blue naevus)


Naevocyten naevi (naevuscel nestjes in de epidermis of dermis)

- naevus naevocellularis en subtypes:
- naevus naevocellularis zns (gewone moedervlek)
- naevus naevocellularis dermalis papillomatosus
- naevus naevocellularis pigmentosus et pilosus (congenitale naevus)
- Tierfell naevus (giant hairy nevus, bathing-trunk naevus) (congenitale naevus)
- halo naevus (naevus van Sutton, leukoderma acquisitum centrifugum)
- Spitz naevus (spoelcel naevus (spindle cell naevus) en epitheloidcel naevus)
- Reed naevus (gepigmenteerde spoelcel naevus, gepigmenteerde Spitz naevus)
- dysplastische naevus (Clark's nevus, atypische naevus)
- dysplastische naevus syndroom (FAMMM)
- genitale melanocytaire naevi
- acrale melanocytaire naevi
- eruptieve acrale naevi
- molluscoid nevocytic nevus
- neurocutaneous melanosis

Organoïde naevi:
Soms segmenteel of lineair, volgens de Blaschko lijnen

epitheliale naevi:
- epidermale naevi
- naevus unius lateris
- ILVEN
- naevus verrucosus
- papillomateuze epidermale naevi
- keratosis areolae mammae naeviformis
- acantholytische dyskeratotische epidermale naevus
- talgklier naevi
- naevus sebaceus
- m. Schimmelpenning-Feuerstein-Mimms
- adenoma sebaceum
- naevus comedonicus
- zweetklier naevi
- eccrine sweat gland naevus
- apocrine sweat gland naevus
- haar naevi
- pure hair naevus
- woolly hair naevus

bindweefsel naevi:
- bindweefsel naevus nno (collagenoma)
- naevus collagenicus lumbosacralis
- large nodular disseminated connective tissue naevus
- elastoma (naevus elasticus)
- juveniel elastoma
- naevus lipomatosus
- naevus mucinosis
- juvenile elastoma
- Michelin tire baby syndroom

Vasculaire naevi:
- naevus flammeus
- vasculaire naevi bij phakomatosen
- Sturge-Weber
- van Hippel-Lindau
- Klippel-Trenaunay
- naevus araneus (spider naevus)
- teleangiectasia hereditaria hemorrhagica (Rendu-Osler)
- naevus anemicus
- naevus vascularis mixtus
- naevus vasculosis tardus (angioma serpiginosum)

Naevus uitgaande van de zweetklieren:
- eccrine sweat gland naevus: zeldzaam, huidkleurige of gehyperpigmenteerde lesies met lokale hyperhidrosis
- apocrine sweat gland naevus: aggregaten van zweetklieren, alleen in combinatie met epitheliale naevi

Naevus uitgaande van de haarfollikels:
- pure hair naevus: extreem zelden; lokaal meer haar, dikker, langer, zonder andere naevoïde afwijkingen
- woolly hair naevus: lokaal kroeshaar (zie trichosen), vaak geassocieerde (epidermale) naevi, soms oogafwijkingen

Overige naevi:
- naevus depigmentosus
- hypomelanosis van Ito
- naevus agminatus (opeenhoping van meerdere naevi van het zelfde type)
- naevus lentiginosus linearis



Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.

31-05-2023 (JRM) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid