OEDEMA / OEDEEM AAN HET ONDERBEEN home ICD10: R60.0


DD van pijnlijk eenzijdig/lokaal oedeem:
- infectie (erysipelas, cellulitis)
- veneuze obstruktie (diepe veneuze trombose)
- oppervlakkige tromboflebitis
- trauma
- ischemie
- ontsteking (dermatitis, allergische reactie) spacer


DD van niet-pijnlijk eenzijdig/lokaal oedeem:
- veneuze obstructie (compressie van venen, b.v. tumor, Bakerse cyste)
- chronische veneuze insufficiëntie (meestal van het diepe systeem)
- dependency syndroom / immobiliteit (meestal dubbelzijdig)
- status na tromboflebitis
- lymfoedeem, lymfafvloed obstructie b.v. door tumoren (uterus, prostaat, weke delen tumor,
lymfoma, Kaposi), wormen (filaria), mycose (chromoblastomycose), virus (herpes simplex),
post-operatief, post-traumatisch, of post-radiotherapie
- lipoedeem (meestal dubbelzijdig)
- malformatiesyndromen: Klippel-Trenaunay, Parkes-Weber, Proteus, Mafucci spacer


DD van symmetrisch oedeem aan beide enkels/onderbenen:
- cardiaal, decompensatio cordis
- nefrotisch syndroom, proteïnurie
- (acute) glomerulonefritis
- ondervoeding (zie hypoproteïnemie)
- levercirrose, ernstige leverdysfunctie
- angio-oedeem (zelden)
- primair lymfoedeem, secundair lymfoedeem
- oedeem bij zeer adipeuze vrouwen (lipoedeem)
- statisch oedeem, na lang staan/zitten
- zwangerschapsoedeem
- hypokaliëmie (drop, laxantia, etc.)
- hyperaldosteronisme
- idiopathisch cyclisch oedeem bij jonge vrouwen
- myxoedeem
- medicamenteus
(progestagenen, oestrogenen, guanethidinederivaten,
8-methoxypsoralenen, insuline, glucocorticosteroïden,
antihypertensiva, antidepressiva (MAO-remmers), NSAIDs) spacer
- secundair bij dermatitis (psoriasis, erytrodermie)
- veneus
- diepe veneuze trombose
- chronische veneuze insufficiëntie
- dependency syndroom (spierpomp dysfunktie)
- lymf afvloed obstructie
- hypoalbuminemie/hypoproteïnemie
- carcinomatosis
- reflexdystrofie
- erythrocyanosis crurum puellarum
- dermatomyositis
- artritis


Therapie:
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Elastische kousen of compressieverband bij veneuze insufficientie, dependency oedeem, lymfoedeem. Manuele lymfedrainage of pneumatische sequentiële compressie bij lymfoedeem. Bij diffuus symmetrisch oedeem boven knieniveau is zwachtelen niet de oplossing maar moet de internist proberen om de nierfunctie of pompfunctie van het hart te verbeteren, diuretica voor te schrijven, etc. Zwachtelen van oedeem bij decompensatio cordis kan gevaarlijk zijn (acute decompensatie). Zwachtelen in de acute fase van erysipelas kan ook verkeerd gaan (necrose bij ischemie). Bedrust en/of been hoogleggen werkt ook. Alvorens te zwachtelen moet duidelijk zijn of de arteriele doorbloeding wel goed is. Venoruton (hydroxyethylrutoside, nu een over the counter preparaat) heeft enig effect bij oedeem op basis van verhoogde capillaire permeabiliteit maar het effect weegt niet op tegen compressietherapie.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.

31-05-2023 (JRM) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid



Diagnosecodes:
ICD10 R60.0 Gelokaliseerd oedeem
ICD10 R60.0 Localized edema
SNOMED 274724004 Localized edema
DBC 9 spacer Flebologie overig en lymfologie

ICD10 R60.0 Gelokaliseerd oedeem: oedeem van onderbeen
ICD10 R60.0 Localized edema: edema of lower leg
SNOMED 449707004 Edema of lower leg
DBC 9 spacer Flebologie overig en lymfologie

ICD10 R60.0 Gelokaliseerd oedeem: veneus oedeem
ICD10 R60.0 Localized edema: venous edema
SNOMED 15929861000119100 Edema of bilateral lower limbs co-occurrent and due to peripheral venous insufficiency
DBC 9 spacer Flebologie overig en lymfologie

ICD10 R60.9 Oedeem, niet gespecificeerd
ICD10 R60.9 Oedema, unspecified
SNOMED 267038008 Edema
DBC 27 spacer Diagnose niet nader omschreven

ICD10 R60.9 Oedeem, niet gespecificeerd: dependency syndroom
ICD10 R60.9 Oedema, unspecified: dependency syndrome
SNOMED 248499004 Dependent edema
DBC 9 spacer Flebologie overig en lymfologie

ICD10 R60.9 Oedeem, niet gespecificeerd: lipo-oedeem (ziekte van Allen-Hines)
ICD10 R60.9 Oedema, unspecified: lipedema (Allen-Hines disease)
SNOMED 234102003 Lipedema
DBC 9 spacer Flebologie overig en lymfologie

ICD10 R60.9 Oedeem, niet gespecificeerd: perifeer oedeem
ICD10 R60.9 Oedema, unspecified: peripheral edema
SNOMED 271809000 Peripheral edema
DBC 27 spacer Diagnose niet nader omschreven