Paresthesie is een stoornis in de gevoelssensatie, meestal ten gevolge van neuropathie. Prikkels zoals aanraking, warmte, koude, pijn worden waargenomen via de sensibele zenuwuiteinden die doorlopen tot in de epidermis. Bij paresthesie worden andere prikkels ervaren zoals pijn, jeuk, koude, warmte of een onprettig prikkelend, tintelend of brandend gevoel. Een lichte aanraking van paresthetische huid kan als erg pijnlijk worden ervaren (hyperesthesie). Aan de huid zelf is niets te zien, de stoornis zit ook niet in de epidermis of dermis maar in het perifere of centrale zenuwstelsel. Paresthesie is soms reversibel, maar het kan ook blijvend zijn. Het komt het meest voor aan handen en voeten (hoe langer de zenuwen, hoe meer kans op beschadiging), maar het kan overal voorkomen waar sensibele innervatie is.

Oorzaken van paresthesie:
- neuropathie nno
- diabetes
- lepra
- geneesmiddelen
- alcohol misbruik, levercirrose
- vitamine B1, vitamine B5 of vitamine B12 deficiëntie
- beschadiging van zenuwen
- carpale tunnel syndroom
- trigeminus neuralgie en trigeminal trophic syndrome
- atherosclerose
- CVA
- multipele sclerose
- auto-immuunziekten (SLE)

Huidaandoeningen waarbij paresthesie kan voorkomen:
- lepra
- SLE
- pellagra
- diabetische neuropathie
- ziekte van Fabry
- Trigeminus neuralgie
- Postherpes neuralgie
- urticaria cholinergica
- erytropoëtische protoporfyrie
- posttraumatische dystrofie
- erytromelalgie
- eosinofiele fasciitis
- Borreliosis
- burning feet
- perniones
- Raynaud fenomeen
- Dercum disease (adipositas dolorosa)

Zie ook onder pijnlijke huid en branderige huid.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.