Perforating granuloma annulare is een zeldzame variant van granuloma annulare. Het komt vooral voor op kinderleeftijd. Klinisch zijn het papels met een deuk of delle er in, meestal gelokaliseerd aan de extremiteiten. De papels kunnen overgaan in gelige pustuleuze laesies waar een heldere vloeistof uit komt. Soms met centrale necrose, ulceratie, crustae. De oorzaak is niet bekend. Mogelijk komt het door de zeer oppervlakkige lokalisatie dat het granuloom naar buiten wordt gewerkt, of door beschadiging van vaten gevolgd door ischemie met verval van de epidermis.

Andere dermatosen waarbij transepidermale eliminatie voorkomt zijn primaire perforerende dermatosen (reactive perforating collagenosis, elastosis perforans serpiginosa), en verkregen perforerende dermatosen zoals Kyrle disease (perforating folliculitis, acquired perforating collagenosis). Incidenteel wordt het ook gezien bij granuloma annulare, necrobiosis lipoidica, en reuma noduli.

DD: granuloma annulare, necrobiosis lipoidica, molluscum contagiosum, perforerende collagenosis, elastosis perforans serpiginosa, Kyrle disease, sarcoidose, granulomateuze infectie.

PA:
In de oppervlakkige reticulaire dermis granulomen met palisaderende histiocyten rond een gebied met necrobiotisch collageen, deposities van mucine en fibrine. De histiocyten gaan later over in epitheloide cellen en multinucleaire reuscellen die elastine fagocyteren. Het necrobiotische gebied perforeert de epidermis, wordt naar buiten gewerkt.

Therapie:
R/ lokale corticosteroïden klasse III-IV.
R/ intralesionale corticosteroïden.
R/ tacrolimus, pimecrolimus.
R/ imiquimod.
Cryotherapie.
Excisie.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.