Rhinophyma is een variant of eindstadium van rosacea. Door proliferatie en occlusie van talgklieren ontstaat hypertrofie (verdikking) en erytheem van de huid van de neus, met daarin vaak ook groepen gedilateerde talgklieren, talgklierhyperplasie, en pustels. Zie ook onder rosacea.



Therapie:
De ontsteking kan worden geremd door systemische therapie met tetracyclinen. De zwelling kan daardoor iets afnemen maar niet helemaal. Voor een cosmetisch beter resultaat kan de neus worden geshaved met de CO2 laser, elektrocoagulatie, of dermabrasie. De neus zal per secundam genezen. De huid neemt niet helemaal de oorspronkelijk textuur aan, maar bij een forse rhinophyma zal het eindresultaat altijd beter zijn dan voor de behandeling (zie voorbeeld).

Remmen van de ontstekingscomponent:
R/ minocycline 1 dd 100 mg. Alternatieven:
R/ doxycyline 2 dd 100-200 mg.
R/ tetracycline 4 dd 500 mg.
R/ metronidazol 2-3 dd 500 mg.
R/ isotretinoïne in een lage onderhoudsdosering (1 dd 10 mg), voor langere tijd.

Shave excisie van de hypetrofische huid door middel van:
CO2-laserchirugie (meestal onder algehele narcose).
Dermabrasie (meestal door de plastisch chirurg en onder algehele narcose).
Elektrocoagulatie onder algehele narcose of onder lokale verdoving. De neus is goed lokaal te verdoven met een field block rondom. Verdoof eerst rond de neus en daarna een rand van de neus vlak boven de overgang naar de wang. Spuit daarna ook de neus zelf nog in. Hele dikke en uitpuilende gebieden met een grote elektrische lis. Het fijnere werk en egaliseren van de neus naar de oorspronkelijke contour gaat het best met een klein 2 mm bolletje in de snijstand (zie onder elektrocoagulatie). Zorg voor goede afzuiging van de dampen.
Cryotherapie (onder lokale verdoving).




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.