TRICHOSTASIS SPINULOSA home ICD10: Q84.1

Bij trichostasis spinulosa ontstaan er kleine zwarte open comedo's, vooral op de neus (neusvleugels), de wangen (jukbeen), voorhoofd, en nek. Het berust op retentie van een groot aantal, parallel gelegen kleine haartjes (vellushaar). Deze haartjes zijn opgenomen in een talg/keratine plug. Geen inflammatoire reactie. Door bacteriële producten ontstaat de zwarte kleur. Op de neus en op de wangen komen ook vaak gewone comedonen voor, en vooral op de neus is het niet bijzonder als er veel grote (verwijde) talgklieren zijn. Die zijn meestal wit, huidskleurig, gelig of bruin van kleur en niet zwart zoals bij trichostasis spinulosa. Trichostasis spinulosa wordt meer gezien op oudere leeftijd, maar er is ook een variant beschreven bij kinderen en adolescenten, gepaard gaand met jeuk (DD: keratosis pilaris). De oorzaak is onbekend. Als mogelijke factoren worden genoemd uitwendige factoren zoals blootstelling aan UVB of hitte, vuil, vettige producten, steroïden.

Diagnostiek:
De diagnose kan bevestigd worden door het aantonen van de vellusharen. Dit kan in een biopt. Het kan ook door een plug er uit te duwen met een comedonen quetscher en te onderzoeken onder de microscoop. En het kan met de skin surface biopsy methode, die ook wordt gebruikt om Demodex mijten op te sporen. Hiervoor wordt een gedeelte van de huid ontvet met alcohol of ether. Ook een objectglaas wordt ontvet. Vervolgens brengt men secondenlijm aan op het objectglas (huidlijm kan ook) en duwt het glas op de huid. Als de lijm uitgehard is lostrekken. Haren, talgpluggen en demodexmijten worden hierdoor uit de haarzakjes getrokken. Dan wat immersieolie op het glas, dekglas er op en bekijken onder de microscoop. Er zijn dan bundels vellusharen zichtbaar (en vaak ook demodexmijten).

Trichostasis spinulosa Trichostasis spinulosa
trichostasis spinulosa trichostasis spinulosa


DD: gewone comedonen, Favre-Racouchot syndroom, eruptieve vellus haar cysten, keratosis pilaris.

Therapie:
De pluggen kunnen als het erg storend is worden behandeld door een huidtherapeute. Opties zijn exprimeren met een comedonenquetscher, strippen door tape met hele sterke lijm op de neus te plakken en langzaam er af te trekken. Ook lokale keratolytica en tretinoïne crème 0.025% of tretinoïne 0.025% / erytromycine 4% gel worden toegepast. De behandelingen hebben geen blijvend effect. Er zijn case reports over de behandeling met laser (800-nm pulsed diode laser, 755-nm pulsed alexandrite laser).


Referenties
1. White SW, Rodman OG. Trichostasis spinulosa. J Natl Med Assoc 1982;74:31-33.
2. Strobos MA, Jonkman MF. Trichostasis spinulosa: Itchy follicular papules in young adults. Int J Dermatol 2002;41:643-646.
3. Manuskiatti W, Tantikun N. Treatment of trichostasis spinulosa in skin phototypes III, IV, and V with an 800-nm pulsed diode laser. Dermatol Surg 2003;29:85-88.
4. Toosi S, Ehsani AH, Noormohammadpoor P, Esmaili N, Mirshams-Shahshahani M, Moineddin F. Treatment of trichostasis spinulosa with a 755-nm long-pulsed alexandrite laser. J Eur Acad Dermatol Venereol 2010;24:470-473.
5. Gündüz Ö, Aytekin A. Trichostasis Spinulosa Confirmed by Standard Skin Surface Biopsy. Int J Trichology 2012;4(4):273-274.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.

31-05-2023 (JRM) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid



Diagnosecodes:
ICD10 Q84.1 Congenitale morfologische stoornissen van haar, niet elders geclassificeerd: trichostasis spinulosa
ICD10 Q84.1 Congenital morphological disturbances of hair, not elsewhere classified: trichostasis spinulosa
SNOMED 21049007 Trichostasis spinulosa
DBC 12 Haar- en nagelafwijkingen