Urticaria multiforme wordt gezien als een morfologisch
subtype van acute urticaria, bij kinderen. Het is een goedaardige overgevoeligheidsreactie
gepaard gaande met histaminerelease in de huid, net zoals dit bij urticaria
het geval is. Het kenmerkt zich door acuut ontstane annulaire, policyclische
en arciforme erythemateuze plaques met soms een livide tot grijs gekleurd centrum.
De plaques zijn hevig jeukend en vluchtig binnen 24 uur. De voorkeursleeftijd
is bij kinderen van 4 maanden tot 4 jaar. De dermografie is vaak positief. Het
komt voor op zowel het hoofd, de romp als de extremiteiten. Verder kan het zich
typeren door oedeem van de handen, voeten en het gelaat en in sommige gevallen
komt milde koorts voor. Het kan uitgelokt worden door een infectie (bijvoorbeeld
otitis media of bovenste luchtweginfectie) of gebruik van medicijnen (beschreven
zijn amoxicilline en nitrofurantoïne). In de dermatologie komt het begrip '
splitters
and lumpers' voor:
splitters vinden dit een aparte entiteit en
lumpers vinden het gewoon een annulaire vorm van urticaria.
![Urticaria multiforme (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Urticaria multiforme](../../../afbeeldingen/urticaria-multiforme-1z.jpg) |
![Urticaria multiforme (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Urticaria multiforme](../../../afbeeldingen/urticaria-multiforme-2z.jpg) |
![Urticaria multiforme (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Urticaria multiforme](../../../afbeeldingen/urticaria-multiforme-3z.jpg) |
urticaria
multiforme |
urticaria
multiforme |
urticaria
multiforme |
DD:
erythema multiforme,
AHOI / AHEI (acute
hemorrhagic edema of infancy),
urticariële
vasculitis,
erythema annulare
centrifugum,
Henoch Schönlein purpura,
erythema infectiosum.
Kenmerken |
Urticaria multiforme |
Erythema multiforme |
AHEI |
Voorkeursleeftijd |
4 maanden tot 4 jaar |
Iedere leeftijd |
< 24 maanden |
Huidafwijkingen |
Annulaire en polycyclische erythemateuze maculae / plaques
met livide / grijs centrum |
Erythemateuze papels en target lesions |
Gegroepeerde erythemateuze en purpurische plaques / target
lesions |
Vluchtig < 24uur |
Ja |
Nee |
Nee |
Voorkeurslokalisatie |
Romp, extremiteiten, hoofd |
Extremiteiten |
Kan overal, met name hoofd en extremiteiten |
Oedeem |
Perifeer non-pitting oedeem |
Afwezig |
Perifeer non-pitting oedeem |
Gemiddelde ziekteduur |
2-12 dagen |
2 weken |
1-3 weken |
Koorts |
soms |
soms |
vaak |
Histologie:Intacte epidermis. Dermaal oedeem met
een perivasculair en interstitieel gelegen infiltraat bestaande uit lymfocyten,
eosinofielen en soms neutrofielen.
Therapie:Meestal
verdwijnen de urticaria binnen 2-12 dagen spontaan zonder littekens achter te
laten. Als het een reactie is geweest op een medicijn dan moet dit gestopt worden.
Als er veel jeuk is kan behandeld worden met antihistaminica.
Referenties
1. |
Baden LR. Urticaria Multiforme. N Engl J
Med 2016;375:5. |
2. |
Samorano LP, Fernandez VV, Valente NY, Arnone
M, Nico MM, Rivitti-Machado MC, Oliveira ZN, Criado PR.Urticaria
multiforme: Two cases with histopathological findings. Allergol
Int 2016;12:pii: S1323-8930: 30102-2. |
3. |
Emer JJ, Bernardo SG. Urticaria multiforme.
J Clin Aesthet Dermatol 2013;6:34-39. |
Auteur(s):Julia L. Klatte. Arts-assistente Dermatologie,
AMC, Amsterdam.